verbos auxiliares

İspanyolca yardımcı fiiller …fiil ifadelerini oluşturmak için ana fiillerin belli zaman çekimleri ile birleştirilerek kullanılır. Ulaçtan , ortaçdan , mastar ekinden önce gelir. İspanyolca da bu şekilde çok fazla kullanılan yardımcı fiil vardır.

Yardımcı fiiller ana fiilin zamanını belli etmek için kullanılır.

İspanyolca yardımcı fiiller iki şekile ayrılır. Nasıl kullanıldıklarına göre…

• Basit : fiil tek başına kullanılır
• bileşik : fiil ortaç ile birlikte kullanılır.(bileşik zamanlar)

---

İspanyolca yardımcı fiiller cümle içersindeki ek görevi dışında tek başlarına da bir çok anlam ifade etmektedir.
Yalnızca ana fiilli olan ve yardımcı fiili olmayan bir zamana geniş zaman denir.

---

Mastarlı yardımcı fiiller

---

Mastarlı yardımcı fiiller” terimi İspanyolca’da “verbos auxiliares con infinitivo” olarak ifade edilen bir yapıyı ifade etmektedir. Bu yapıda, bir yardımcı fiil (auxiliar) ve mastar (infinitivo) şeklinde bir fiil bir araya gelir.

Mastarlı yardımcı fiiller, birinci şahıs (yo) veya üçüncü şahıs (él/ella/usted) gibi şahıs zamirleriyle kullanılır ve birinci şahıs tekil veya üçüncü şahıs çoğul çekimleriyle uyumlu hale gelirler. Bu yapıda yardımcı fiil, zaman veya kip bildiren bir fiil olabilirken, mastar ise bir eylemi nesnesiz veya belirsiz bir şekilde ifade eder.

Örneğin:

Voy a comer. (Yemek yiyeceğim.)

Debes estudiar más. Daha çok çalışmalısın.
Va a venir mañana. Yarın gelecek.

Bu örneklerde,

• “ir” (gitmek), “deber” (gerekli olmak, gerekmek)
• “venir” (gelmek) fiilleri mastarlı yardımcı fiil olarak kullanılmıştır.

İspanyolca yardımcı fiiller, gelecek zamanı (ir + a + mastar), zorunluluk veya tavsiye ifade eden bir durumu (deber + mastar) veya yakın bir gelecekte gerçekleşecek bir eylemi (venir + a + mastar) belirtmektedir.

Mastarlı yardımcı fiiller İspanyolca’da sıklıkla kullanılan bir yapıdır ve farklı zaman veya kipleri ifade etmek için yardımcı bir rol oynarlar.

deber	malı,meli…	should
deber de	sahip olmak gerekir	To have should do
venir a	olmak zorunda…	have to happen
volver a	Bir şeyi tekrar yapmak..	to do stg..again
ir a	birşeyler yapmak	going to ..do stg
poder+mastar	yapabilmek	Can/could – may
soler	Alışkanlık	Used to
Haber de Tener que deber de	yapmak zorunda olmak	To have to do
llegar a alcanzar a	Bir şeyi yapmayı başarmak	To manage to do stg
Hacer	yapmak	to do,to make
acabar (şimdiki zaman)de + geçmiş ortaç	az önce yapılan ..bir şeyler	Just have ..done stg

Bileşik yardımcı fiiller

İspanyolca yardımcı fiiller Bazıları bileşik zamanları oluşturmak veya ortaç yapılarını kullanmak için kullanılır. İşte yaygın olarak kullanılan bazı bileşik yardımcı fiiller ve ortaç yapılarını oluşturdukları zamanlar:

1. haber (haber) – Pretérito Perfecto Compuesto (Geçmişte tamamlanmış zaman):
   • He hablado. (Konuştum.)
   • Has comido. (Yedin.)
   • Ha vivido. (Yaşadı.)
2. ser (olmak) – Futuro Perfecto (Gelecekte tamamlanmış zaman):
   • Seré realizado. (Gerçekleşmiş olacağım.)
   • Serás aprendido. (Öğrenmiş olacaksın.)
   • Será logrado. (Başarılmış olacak.)
3. haber (haber) – Condicional Perfecto (Koşullu tamamlanmış zaman):
   • Habría terminado. (Bitirmiş olurdum.)
   • Habrías viajado. (Seyahat etmiş olurdun.)
   • Habría leído. (Okumuş olurdu.)
4. haber (haber) – Pluscuamperfecto (Önceki tamamlanmış zaman):
   • Había llegado. (Gelmişti.)
   • Habías visto. (Görmüştün.)
   • Había comido. (Yemişti.)

Bu yardımcı fiiller, zaman veya kip bildiren fiillerle bir araya gelerek çeşitli zaman yapılarını oluştururlar. Bileşik zamanlar, geçmişte tamamlanmış eylemleri veya gelecekte tamamlanmış eylemleri ifade etmek için kullanılırken, ortaç yapıları eylemleri nesnesiz veya belirsiz bir şekilde ifade etmek için kullanılır.

ingilizcedeki yardımcı fiiler ile karşılaştıralım.

İngilizce ile benzerlik göstermesine rağmen çoğu yardımcı fiil benzer değildir. Örneğin : ingilizce de kullanılan ‘will’ yardımcı fiili vardır. İspanyolca da ise gelecek zamandan bahsederken sadece fiilin sonunda aksan vardır.

olacağım
I will be.
seré

En sık kullanılanlar

En çok kullanılan İspanyolca yardımcı fiiller arasında “ser”, “estar”, “haber” ve “tener” bulunur. İşlevleri ve kullanımları şu şekildedir:

1. Ser: Kalıcı veya genel durumu ifade eder. Özellikleri, meslekleri, milliyeti, malikâneleri vb. tanımlamak için kullanılır.
2. Estar: Geçici veya anlık durumu ifade eder. Konum, sağlık durumu, duygular, geçici durumlar vb. için kullanılır.
3. Haber: Tamamlanmış eylemleri ifade eder. Presente perfecto ve diğer zamanlarda yardımcı fiil olarak kullanılır.
4. Tener: Sahip olma durumunu ifade eder. Şahsi eşyalar, ilişkiler, hisler vb. için kullanılır.

Estar-Ser

Ayrıntılı anlatım için ser-estar konu anlatımına bakabilirsiniz. Kalıcı veya genel durumu ifade eder. Özellikleri, meslekleri, milliyeti, malikâneleri vb. tanımlamak için kullanılır.

be + gerund : estar + present participle -gerund
O şarkı söylüyor.
Ella esta cantando.
She is singing.

be + past participle : ser + past participle(geçmiş ortaç)

Şiir öğretmeni tarafından yazılmıştır.
The poem was written by her teacher.
El poema fue escrito por su maestra.

Poder

can +fiil :  poder + mastar 
Şarkı söyleyebilirler.
Ellas pueden cantar
They can sing.

Haber-tener-hacer

Ayrıntılı konu anlatımı için haber-tener-hacer sayfasına bir göz atın.

have + past participle : haber
uzun zaman oldu.
ha pasado mucho tiempo.
it have been a long time.

ought, should: deber-debería
O bu kitabı okumalı.
Ella debería leer este libro.
she should read this book.

will: gelecek zaman -será –will be
my son will go to university next year.
Benim oğlum seneye üniversiteye gidecek.
mi hijo irá a la universidad el año que viene.

Nerede kullanılır..

---

El español’da yardımcı fiiller, çeşitli zaman ve kip yapılarında kullanılan fiillerdir. Yardımcı fiiller, eylemin zamanını, kipini veya durumunu belirtmek için kullanılır. İşte İspanyolca’da yaygın olarak kullanılan yardımcı fiiller ve kullanım örnekleri:

Haber

Eylemin zamanını belirtmek için kullanılır.

El presente de haber (şimdiki zaman yardımcı fiilinin çekimleri) için aşağıdaki tabloyu kullanabilirsiniz:

	presente
Yo	he
Tú	has
Él/Ella/Usted	ha
Nosotros/Nosotras	hemos
Vosotros/Vosotras	habéis
Ellos/Ellas/Ustedes	han

He visto esa película. (O filmi izledim.)

Ser

Eylemin durumunu veya niteliğini belirtmek için kullanılır.

	presente
Yo	Soy
Tú	Eres
Él/Ella/Usted	es
Nosotros/Nosotras	somos
Vosotros/Vosotras	sois
Ellos/Ellas/Ustedes	son

Mi hermano es médico. (Kardeşim doktor.)

Estar

Eylemin geçici durumunu veya yerini belirtmek için kullanılır.

	presente
Yo	estoy
Tú	estás
Él/Ella/Usted	está
Nosotros/Nosotras	estamos
Vosotros/Vosotras	estáis
Ellos/Ellas/Ustedes	están

Estoy cansado/a. (Yorgunum.)

Tener

Sahiplik, deneyim veya duygu ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	tengo
Tú	tienes
Él/Ella/Usted	tiene
Nosotros/Nosotras	tenemos
Vosotros/Vosotras	tenéis
Ellos/Ellas/Ustedes	tienen

Tengo hambre. (Açım.)

Poder

İmkân, yetenek veya izin ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	puedo
Tú	puedes
Él/Ella/Usted	puede
Nosotros/Nosotras	podemos
Vosotros/Vosotras	podéis
Ellos/Ellas/Ustedes	pueden

No puedo ir a la fiesta. (Partiye gidemem.)

Querer

İstek veya niyet ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	quiero
Tú	quieres
Él/Ella/Usted	quiere
Nosotros/Nosotras	queremos
Vosotros/Vosotras	queréis
Ellos/Ellas/Ustedes	quieren

Quiero tomar un café. (Bir kahve içmek istiyorum.)

Necesitar

Gereklilik ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	necesito
Tú	necesitas
Él/Ella/Usted	necesita
Nosotros/Nosotras	necesitamos
Vosotros/Vosotras	necesitáis
Ellos/Ellas/Ustedes	necesitan

Necesito ayuda con mi tarea. (Ödevimle yardıma ihtiyacım var.)

Saber

Bilgi ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	sé
Tú	sabes
Él/Ella/Usted	sabe
Nosotros/Nosotras	sabemos
Vosotros/Vosotras	sabéis
Ellos/Ellas/Ustedes	saben

Sé hablar inglés. (İngilizce konuşmayı biliyorum.)

Deber

Zorunluluk veya ödev ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	debo
Tú	debes
Él/Ella/Usted	debe
Nosotros/Nosotras	debemos
Vosotros/Vosotras	debéis
Ellos/Ellas/Ustedes	deben

Debes estudiar para el examen. (Sınava çalışmalısın.)

Ir

Gelecek zaman ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	voy
Tú	vas
Él/Ella/Usted	va
Nosotros/Nosotras	vamos
Vosotros/Vosotras	vais
Ellos/Ellas/Ustedes	van

Vamos a salir esta noche. (Bu gece dışarı çıkacağız.)

Venir

Geçmiş zaman ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	vengo
Tú	vienes
Él/Ella/Usted	viene
Nosotros/Nosotras	venimos
Vosotros/Vosotras	venís
Ellos/Ellas/Ustedes	vienen

Vengo de la tienda. (Mağazadan geliyorum.)

Hacer

Süreklilik ifadesi için kullanılır.

	presente
Yo	hago
Tú	haces
Él/Ella/Usted	hace
Nosotros/Nosotras	hacemos
Vosotros/Vosotras	hacéis
Ellos/Ellas/Ustedes	hacen

Hace mucho calor. (Çok sıcak.)

---

---