Japonca sıfat
Sıfatlar ismi niteler ve isimden önceya da yüklem şeklinde cümle içersinde bulunur bir şeyin nasıl olduğuna dair bilgi verir ve Japonca sıfatlar iki gruba ayrılır. Önce dersimizde kullanacağımız kelimeleri ezberleyelim
GÜZEL:UTSUKUSHİ
GÜZEL:KİREİ(nalı sıfat)
1.na’lı sıfatlar yani ismin sonuna naeklenenler(çinceden gelmedir)
2.i’li sıfatlar ( -i ‘li sıfatlar mutlaka -i ile biterler ama sonu -i olup -na’lı sıfat da olabilir.(eski japoncadan geliyor)
Bütün sıfatlar desu’nun önünde bulunur.
Aşağıda ‘geçmiş dışı’ dememin anlamı:Japonca’da iki zaman var.geçmiş ve geçmiş dışı olan her zaman.
Örneklerde işaret zamirlerini ve işaret sıfatlarını kullandım.
İ’li sıfatlar
| OLUMLU İ’li sıfatlar | GEÇMİŞ DIŞI ŞİMDİKİ/GELECEK | GEÇMİŞ |
|---|---|---|
| OLUMLU Kibar olmayan informal | i SIFAT | İ ÇIKART+KATTA |
| OLUMLU kibar / formal | İ SIFAT+DESU | İ ÇIKART+KATTA DESU |
Geçmiş dışı-OLUMLU
İ SIFAT+DESU
mavidir.
aoi desu.
mavi kalem
aoi enpitsu
isim yokken
Bu mavidir.
Kore wa aoi desu.
Kırmızıdır.
akai desu.
isim yokken
Bu kırmızıdır.
Kore wa akai desu.
Geçmiş dışı-OLUMLU
ismi nitelerken
-i sıfatları değişmez.
güzel:utsukushī
Bu güzel bir çocuktur.
Kore wa utsukushī kodomo desu.
Bu çocuk güzeldir.
Kono kodomo wa utsukushī desu.
Geçmiş dışı-OLUMSUZ
| OLUMSUZ | Kibar/formal | Kibar olmayan/informal |
|---|---|---|
| GEÇMİŞ DIŞI ŞİMDİKİ/GELECEK | i ÇIKART + KU NAİ DESU i ÇIKART + KU.ARİMASEN | i ÇIKART + KU NAİ |
| GEÇMİŞ | İ.ÇIKART+KU.NAKATTA.DESU İ.ÇIKART+KU.ARİMASEN.DESHİTA | i.ÇIKART+KU.NAKATTA |
i ‘li sıfatlar .
i düşer ve ‘ku nai desu ‘gelir.
mavi değildir.
aokunai desu
Bu kalem mavi değildir.
Kono enpitsu wa aoku nai desu
Benim işim eğlenceli değil
Shigoto wa tanoshikunai desu
My job is not fun
Na’lı sıfatlar
| OLUMLU | Kibar olmayan/informal | kibar/formal |
|---|---|---|
| GEÇMİŞ DIŞI ŞİMDİKİ/GELECEK | NA ÇIKART+ DA | NA ÇIKART+ DESU |
| GEÇMİŞ | NA ÇIKART+ DATTA | NA ÇIKART+ DESHİTA |
Geçmiş-OLUMLU
sessiz:shizuka na
Bu çocuk sessizdi.
Kono-ko wa shizuka deshita.
Da ; datta olur.
zor: taihen desu
Geçmiş- OLUMSUZ
| OLUMSUZ | Kibar olmayan/informal | kibar/formal |
|---|---|---|
| GEÇMİŞ DIŞI ŞİMDİKİ/GELECEK | NA.ÇIKART+DEWA.NAİ | NA.ÇIKART+DEWA.ARİMASEN |
| GEÇMİŞ | NA.ÇIKART+DEWA.NAKATTA | NA.ÇIKART+DEWA.ARİMASEN.DESHİTA |
sessiz:shizuka na
Bu çocuk sessizdi.(GEÇMİŞ)
Kono-ko wa shizuka deshita.
sessiz:shizuka na
Bu çocuk sessiz değildi.
Kono-ko washizuka dewa nakatta desu.
Sıfatlarla yapılan cümle kalıbı
İSİM1 +WA +İSİM2+GA+suki desu,,hoshii desu,kirai desu,jozu desu,heta desu
Bu kalıp cümlelerde -Ga fiilin nesnesini tanımlamak için önüne gelir.
Kişinin ruh haliyle ilgili birtakım fiiller oluşturulur.
Yüklemler kişinin ruh halini ,tercihini,isteğini,becerisini..
sevmek–suki desu (na adjective)
sevmemek–kirai desu (na adjective)
istemek–hoshii desu (na adjective)
..iyi olmak—jozu desu (i adjective)
..zayıf olmak—heta desu (na adjective)
Yumurtaları severim.
Watashi wa tamago ga suki desu.
İSİM1 +WA +İSİM2+GA
Yumurtaları sevmem.
Watashi wa tamago ga kirai desu.
İSİM1 +WA +İSİM2+GA
Ben Türkçe’de iyiyim.
Watashi wa Toruko ga jōzu desu
İSİM1 +WA +İSİM2+GA
Sıfatlar ve desu
İ SIFATI+DESU
My car is small
Whatashi no kuruma wa chiisai desu.
NA SIFATI(na yok olur)+DESU
He is famous
Kare wa yuumei desu.
İ-sıfatı te formu
Bu formda sıfatın te-formu iki cümleyi ( ve) anlamında birbirine bağlar.
Sıfat(-)i+kute
Bu kız güzel.
Kono shoujo wa utsukushidesu.(utsukushikute)
Bu kız akıllı.
Kono shoujo wa kashikoi desu.(kashikokute)
Şimdi bu iki cümleyi sıfatın birinin te-formu ile birleştirelim.
Bu kız akıllı ve güzel.
Kono shoujo wa kashikokute utsukushi desu
Sıfatlarda üstünlük
Japonca’da üstünlük birkaç gruba ayrılır.
fiillerde
sıfatlarda
isimlerde
Japonca sıfatlar da kıyaslama yaparken aşağıdaki kalıpları kullanırız.
No hou : daha
Yori. : göre
Kıyaslarken
A yori B no hou ga C
B = A yı vurgulamaktadır.
A-B:isim veya fiil olabilir
C:fiil yada sıfat
Karşılaştırırken
(İsim /fiil) yori (vurgulamak istediğimiz –isim /fiil)(no)hou ga (sıfat /fiil ) desu
Bir şeyi çok sevdiğimizi ,herşeyden fazla beğendiğinizi söyleyebilmek için bu cümle kalıbı kullanılır.
İki şey arasında kalitesini durumunu kıyaslamak İçin:
Karşılaştırırken
İsim1 +wa+isim2+yori+sıfat+desu
Kono tēburuwa anata no tēburu yori mo ōkīdesu.
Bu masa senin masan dan daha büyük.
İsim1+to+isim2+to dochira ga+sıfat+desu ka
basukettobōru To barēbōru to,dochira ga kantan desu ka.
basketbol mu voleybol mu hangisi daha kolay?
Cevabı
İsim1/isim2 no hou ga +sıfat+desu
Basukettobōru no hou ga kantan desu
Basketbol daha basit.
Herhangi bir eylemin zorluğu yada kolaylığı hakkında konuşurken kullandığımız bir form var:
yasui-nikui
Japonca kolay-zor
Japonca sıfatlar dan iki tanesi ile herhangi bir eylemin zorluğu yada kolaylığı hakkında bir şeyler söyleyebiliriz.
Gene masu form lazım…o yüzden fiil gruplarını ve masu formunu nasıl elde edeceğimizi öğrenmemiz lazım.
Fiil-masu + yasui : bir şeyi yapmak kolay
Fiil-masu + nikui : bir şeyi yapmak zor
İsim + wa/ga +fiil kökü +nikui/yasui
Koşmak
Hashiru
Hashirimasu(-masu ): hashiri
Hashiriyasui : koşmak kolay
Hashirinikui : koşmak zor.
Nomu:içmek
Nomimasu–masu : nomi
Nomi nikui desu :bişeyleri içmek zor.(geçmiş olmayan)
Nomi nikukatta desu :bir şeyleri içmek zordu(geçmiş zaman)
Nomi nikunai desu : bişeyleri içmek zor değil(geçmiş olmayan)
Nomi nikunakatta desu : bişeyleri içmek zor değildi(geçmiş zaman)
Oyogimasu:yüzmek
oyoginikui : yüzmek zor
oyogiyasui :yüzmek kolay
ıt is hard to swim.
Oyogi nikuidesu.
yüzmek zor
Sıfat hali
Bu formu ismin önünde sıfat olarakta kullanabiliriz. Bu sefer üstte elde ettiğimiz formu isimden önce kullanalım.
Fiil + -yasui /nikui + isim
Nomi yasui kōhī
Kahvenin önüne gelerek sıfat halini aldı : nasıl?
Cümlenin anlamı ne?
İçmesi kolay kahve,içmesi rahat kahve…
Oyogi yasui Pūru
havuzda yüzmesi kolay
YÜZMEK:oyogimasu
Oyogi yasui Pūru
havuzda yüzmesi kolay
Zarf hali
Yasui (-i) +ku yasukuNikui (-i) +ku nikuku
Suki-kirai
Japonca sevmek-sevmemek
Japonca sıfatlar dan iki tanesi ile bir şeyi kişiyi sevip sevmediğimizi anlatabiliriz.
Bu kelimeler : na sıfatlarıdır.
Cümlenin nesnesi :ga ile belirtilir.
Like: birşeyi yada birkişiyi sevmekten bu kelime ile bahsederiz.suki
dislike:Japoncada nefret etmek,sevmemek :kirai
Parçacıklardan ‘o’ : eylemin nesnesini gösterir.
Ga :fiil yüklemin nesnesini gösterir.
Fiil yüklem :konuşan kişinin ruh durumuna ,tercihine ,isteğine bağlıdır. Ga parçacığı kullanılır.
| Suki desu | Beğenmek |
| Kirai desu | Beğenmemek,nefret |
| Jouzu desu | İyi (bir şeyde) olmak |
| Heta desu | Fakir olmak |
| Hoshii desu | İstemek |
| Arimasu | Sahip olmak-var olmak |
| İmasu | Sahip olmak-var olmak |
| Wakarimasu | Anlamak |
| Dekimasu | Yapabilir |
| İrimasu | İhitiyaç,gerek |
| Suki desu | İstek,tercih | Na sıfatı |
| Kirai desu | İstek,tercih | Na sıfatı |
| Jouzu desu | Beceri | Na sıfatı |
| Heta desu | Beceri | Na sıfatı |
| Hoshii desu | İstek tercih | İ sıfatı |
| Arimasu | Sahiplik | Durum fiili |
| İmasu | Sahiplik | Durum fiili |
| Wakarimasu | Beceri | Durum fiili |
| Dekimasu | – | Durum fiili |
| İrimasu | – | Durum fiili |
OLUMLU
Karpuzu severim.
Watashi wa suika ga sukidesu.
not:vurgulamak için ‘dai’ ekliyoruz.!
Karpuzu çok severim.
Watashi wa suika ga daisuki desu.
Karpuzdan nefret ediyorum.
Watashi wa suika ga kiraidesu.
Karpuzdan gerçekten nefret ediyorum.
Watashi wa suika ga daikirai desu
Soru
Ne tür müzik seversiniz?
Don’na ongaku ga o sukidesu ka
Watashi wa Toruko ongaku ga sukidesu.
Türk müziğini severim.
OLUMSUZ
ZENZEN
zenzen…masen
| zenzen wakarimasen | Ben hiç anlamıyorum. |
| zenzen irimasen | Buna hiç ihtiyacım yok. |
| zenzen kiraimasen | Onu hiç sevmiyorum. |
| zenzen jozumasen | Hiç bir şey yapmayacağım. |
| zenzen hetamasen | Hiç hissetmiyorum. |
| zenzen hoshiimasen | Hiç istemiyorum |
| zenzen arimasen | Hiç bir şey yok |
| zenzen imasen | Hiç bir şey yok |
| zenzen dekimasen | Ben hiç yapamam |
Ben fizikten hiç anlamıyorum.
Watashi wa butsurigakuga zenzen wakarimasen
Hoshii
İ sıfatları : nasıl olumsuz oluyorsa o şekilde cümleyi olumsuz yapabiliriz.i sıfatlatından hoshii var.
Ben bebek istiyorum.
Watashi wa kodomo ga hoshīdesu.
Ben bebek istimiyorum.
Watashi wa kodomo ga hoshīkunai
Japonca aşırılık/sugiru
Sugimasu
Sugimashita
Japonca sıfatlar da aşırılık :bir eylemin ya da bir şeyin aşırılığını tanımlamak İçin kullanılır. Bunun İçin fiillerdeki kökü bulmamız gerekiyor.
Kök bulmayı fiiller bölümünden bakabiliriz. Fiil gruplarına göre ezberlememiz lazım.
- Aslında görünüm farklı ama sugiru bir fiildir.
- Dolayısıyla zamanlara göre de değişir.
- Hem fiillerle hem de sıfatlarla kullanabiliriz.
Sıfatlarda aşırılık
Na sıfatların=na çıkartılır.
İ sıfatların = i çıkartılır.
Sıfat köküne + sugiru = çok anlamı olur.
Bu karpuz güzel
Kono suika wa utsukushi
Bu karpuz çok güzel.
Kono suika wa utsukusugiru
Bugün hava sıcak
Kyō no tenki wa atsuidesu.
Bugün hava çok sıcak.
Kyō no tenki wa atsusugiru.
Fiillerde aşırılık
İ sıfatları
Japonca sıfatlar gruplarına göre örnekler:
| Pahalı | takai |
| ucuz | yasui |
| sıkıcı | tsumaranai |
| sakin | Shinai |
| eğlenceli | kuuru |
| acı | karai |
| tatlı | amai |
| büyük | ookii |
| küçük | chiisai |
| güzel | utsukushii |
| çirkin | minikui |
| kötü | warui |
| iyi | yoi,ii (tek istisna ) |
| temiz | Sōji |
| pis | kitanai |
| soğuk | samui |
| sıcak | atsui |
| yüksek | takai |
| alçak | Hikui |
| karışık | choroi |
| meraklı | munashii |
| ilginç | omoshiroi |
| karanlık | kurai |
| aydınlık | akarui |
| kuru | debu |
| ıslak | shimetta |
| zor | muzukashii |
| boş | tsumaranai |
| dolu | ippai |
| zayıf | yowai |
| mutlu | ureshii |
| mutsuz | kanashii |
| yeni | atarashii |
| eski | furui |
| hızlı | hayai |
| yavaş | osoi |
| uzun | nagai |
| kıas | mijikai |
| kalın | atsui |
| ince | usui |
| hafif | karui |
| ağır | omoi |
| uzak | tooi |
| yakın | chikai |
Na sıfatları
| elverişli | benri na |
| elverişsiz | fuben na |
| nazik | shinsetsu na |
| hoş | sutekina |
| yetenekli | jyouzu na |
| yeteneksiz | heta na |
| tehlikeli | kiken’na |
| dürüst | shōjikina |
| rahat | kaiteki |
| akıllı | koumyou na |
| kolay | kantan na |
| önemli | taisetsu na |
| imkansız | muri na |
| enerjik | genki na |
| güzel | kirei na |
| sessiz | shizuka na |
| meşhur | yuumei |