Japonca fiiller
Japonca fiiller bir kaç grup halinde sınıflandırılır. Fiillerin çekimleri bizim için çok önemli bu grupları öncelikle ezberlememiz gerekiyor ki aşağıda belirttiğim formlar ile zaman kavramlarına geçiyoruz.
Fiilin kökü nedir? ~masu form nerde kullanılır? Bunları öğrenmeden önce bu grupları bitirmeliyiz.
Bunsayfamızda sadece gruplar var siz ilgilendiğiniz linke basarak fiilleri ayrıntılı olarak görebilirsiniz.
Fiil çekimleri
- Sahip oldukları gruba göre fiil çekimleri
- Geçişli veya geçişsiz fiil olmalarına göre,
1. Sahip oldukları gruba göre
Japonca da üç grup fiil vardır.
1. Grup: ku,gu ,su,tsu,nu,bu,mu,ru (godan fiiller)
2. Grup : sadece ru(yodan fiiller)
3. Grup : suru , kuru
| yemek (2.grup) | Taberu | Tabemasu |
| koşmak (2.grup) | Hashiru | Hashirimasu |
| içmek (1. Grup) | Nomu | Nomimasu |
| okumak (1. Grup) | Yomu | yomimasu |
| gitmek (1. Grup) | İku | İkimasu |
| yazmak (1. Grup) | Kaku | Kakimasu |
| yürümek (1. Grup) | Aruku | Arukimasu |
| satın almak (1. Grup) | Kau | kaimasu |
| söylemek ( grup) | İu | iimasu |
| yapmak (3. Grup) | Suru | shimasu |
| gelmek ( 3. Grup) | Kuru | kimasu |
Ru ile bitenler biraz karışık görünebilir.Sadece ru dan önce hangi harf varmı ona bakacağız.
Ru: suru,kuru ise zaten belli 3.grup fiildir.
Ru:hiç yoksa gene belli 1. Gruptur.
Ru :e veya İ heceleri varsa. Bu da belli : 2. Grup( kaeru,kiru,shiru,hairu,hashiru 1. Gruba ait değiller.düzensiz)
u : a,u,o heceleri varsa. 1.Grup
Ru : a,u,o heceleri varsa. 1.Grup
2 . geçişli-geçişsiz(transitive-intransitive) fiiller
Japonca fiiller çekimlerine göre gruplandırılıyorlar. Japonca’da fiil çekimleri : – masu form dışındaki bütün çekimler için bu üstteki gruplar önemlidir.(1.grup,2.grup,3.grup)
Aslında masu formu,kök formu tam bilmemiz bazı yerlerde yeterli oluyor. Genelde masu form’dan masu çıkınca aşağıdaki ekler ekleniyor ve zaman kavramları ortaya çıkıyor.
MASU FORM
Masu
- Bu formda , kibarlık katmak için kelimenin kök formuna masu eklenir.
- Fiilden masu çıkınca ,geriye kök kalır.
- Olumlu
masen
- olumsuz
Mashita
- Geçmiş olumlu
Masen deshita
- Geçmiş olumsuz
BASİT HALİ FORMLARI – PLAİN FORM
DİĞER FORMLAR
- ~te form
- Conditional form
- Potential form
- Transitive intransitive form
- Volitional form
- Passive form
- Causative form
- Causative pasif uzun
- causative pasif kısa
Fiil ve parçacıklar(particles)
Fiilin nesnesini belirten parçacık
O
Geçişli fiiller ile birlikte O parçacığı fiilin nesnesini belirtir.
ÖZNE+NESNE+FİİL
Ben su içiyorum.
Watashi wa mizu o nomimasu
Fiilin nesnesini belirten parçacık
Wa
Bu kalıp cümlelerde -Ga fiilin nesnesini tanımlamak için önüne gelir.
Yüklemlerde kişinin ruh hali ,tercihi,isteği ..belirtilir.
İSİM1 +WA +İSİM2+GA+FİİL
sevmek–suki desu
sevmemek–kirai desu
istemek–hoshii desu
Japonca’da fiillerde üstünlük
Fiillerde üstünlük birkaç gruba ayrılır.
- fiillerde
- sıfatlarda
- isimlerde
No hou : daha
Yori. : göre
Kıyaslarken
A yori B no hou ga C B = A yı vurgulamaktadır.
A-B:isim veya fiil olabilir
C:fiil yada sıfat
Karşılaştırırken
(İsim /fiil) yori (vurgulamak istediğimiz –isim /fiil)(no)hou ga (sıfat /fiil ) desu
Eğer fiilleri kıyaslayacaksak hou ga önüne ‘No’ konmaz.
Yüzmek koşmaktan daha zevkli.
Hashiru yori oyogu hou ga tanoshii desu.(no koymadık)
Resim çizmek yazmaktan daha eğlenceli
sakuzu wa kaku yori tanoshi desu.
Drawing is more fun than writing.
Japonca aşırılık
sugiru
Sugimasu
Sugimashita
bir eylemin ya da bir şeyin aşırılığını tanımlamak İçin kullanılır. Bunun İçin fiillerdeki kökü bulmamız gerekiyor.
Kök bulmayı fiiller bölümünden bakabiliriz. Fiil gruplarına göre ezberlememiz lazım.
- Aslında görünüm farklı ama sugiru bir fiildir.
- Dolayısıyla zamanlara göre de değişir.
- Hem fiillerle hem de sıfatlarla kullanabiliriz.
Fiillerde aşırılık
Fiilin köküne + sugiru=çok fazla
Nomu=içmek
Nomi=kök
Nomi-sugiru = çok içmek.
Ben çok içerim.
Watashi wa nomisugiru.
Ben dün çok içtim.Watashi Kinō wa nomisugimashita.(kibar formu)
Watashi Kinō wa nomisugita(normal)