isimler
İtalyanca isimler konu anlatımımızın öncesinde, konu içersinde kullanacağımı kelimelere bir bakalım ve ezberlemeye çalışalım.
antropolog | l’antropologo | antropologhe/antropologi |
katalog | il catalogo | cataloghi |
metropol | la metropoli | le metropoli |
sanatçı | l’artista | artiste/artisti |
iz | la scía | le scie |
banka | la banca | le banche |
dizi | la serie | le serie |
kral | il re | i re |
hükümdar | il monarca | monarchesse/monarchi |
bar | il bar | i bar |
sıra | banco | banchi |
Amca | lo zio | gli zii |
İsimler ,kelimeler tek başlarına bir anlam ifade etmezler.Aşağıdaki tabloda tanımlayıcı ekler(tanım edatları) ile beraber kullanılır.Bu ekler isime anlam katar.
Bu yüzden kelimeleri ezberlerken aldığı tanım ekleri ile beraber ezberlemek lazım.
Tanım edatları bölümünden ayrıntılı şekilde öğrenebilirsiniz.
ünsüz harften önce | İl | İ |
Z,GN,PS,X,Y ve S+sessiz(ünsüz) | Lo | Gli |
sesli(ünlü) harften önce | L’ | Gli |
Dişil | Tekil | Çoğul |
ünsüz harften önce | La | Le |
sesli(ünlü) harften önce | L’ | Le |
Çoğul isim
İtalyanca isimler birkaç kategoriye ayrılır.Bu kategorilerdeki isimlerin bir kısmı çoğul ek almazlar.
aynı cins varlıkları belirten isimler cins isimlerdir. Kedi,köpek,çiçek gibi | nomi comuni cins isimler | ÇOĞUL HAL ALIRLAR. |
Şahıs,yer ve ülkeler gibi belli bir varlığa ait isimler | özel isimler nominal propri | ÇOĞUL HALLERİ YOKTUR. |
Topluluk isimleri anlamca çoğuldur | nomi collettivi | ÇOĞUL HALLERİ YOKTUR. |
İtalyanca da tüm nesnelerin. | cinsiyeti vardır | |
İki veya daha fazla sözcüğün biraraya gelmesiyle | nomi composti birleşik isimler | isim-isim,isim-sıfat,sıfat-sıfat,gibi.. |
Genelde son heceleriyle eril veya dişil olduğu belli olur | Bu cinsiyet ayrımı Almanca,Fransızca,İspanyolca’da da vardır. |
İSİM | TEKİL | ÇOĞUL |
---|---|---|
ERİL İSİM | O | i |
ERİL İSİM | E | i |
ERİL İSİM | A | İ |
DİŞİL İSİM | A | E |
DİŞİL İSİM | E | İ |
Genel kural
İtalyanca isimler içersinde genel kurallar vardır.Ama bazı kelimeler genelliği bozuyor.Bazılarıda çoğul ek alınca eril olur.O yüzden en kolay öğrenme isimleri cinsiyetleriyle ezberlemektir.
’o’ile bitenler eril,
’a’ile bitenler dişil ve
‘e’ ile bitenler dişi yada eril olabilir..
İtalyanca’da isimlerin çoğulu, cinsiyet, son hece vurgusu ve belirli kurallara dayanır. İsimlerin çoğulları, tekil hallerine göre farklı eklerle oluşturulur. İşte İtalyanca isimlerin çoğul halleri hakkında bazı bilgiler:
- Eril İsimlerin Çoğulu: a. İsimlerin çoğulu genellikle “-i” ekiyle oluşturulur. Örneğin:
- Ragazzo (erkek çocuk) -> Ragazzi (erkek çocuklar)
- Amico (arkadaş) -> Amici (arkadaşlar) b. Bazı eril isimlerde ise çoğul eki “-e” olarak kullanılır. Örneğin:
- Principio (ilk) -> Principi (ilkler)
- Libro (kitap) -> Libri (kitaplar)
- Dişi İsimlerin Çoğulu: a. Dişi isimlerin çoğulu genellikle “-e” veya “-i” ekleriyle oluşturulur. Örneğin:
- Ragazza (kız çocuk) -> Ragazze (kız çocuklar)
- Amica (arkadaş) -> Amiche (arkadaşlar) b. Bazı dişi isimlerde çoğul eki olarak “-i” kullanılır. Örneğin:
- Città (şehir) -> Città (şehirler)
- Belirsiz İsimlerin Çoğulu: a. Belirsiz isimler (çoğunlukla belirli bir cinsiyeti olmayan nesneler) için çoğul eki “-i” veya “-e” olarak kullanılır. Örneğin:
- Tavolo (masa) -> Tavoli (masalar)
- Libro (kitap) -> Libri (kitaplar)
- Vurgulu İsimlerin Çoğulu: a. İtalyanca’da bazı isimler, son hecelerinde vurgu taşıdıkları için çoğul eki farklılık gösterebilir. Örneğin:
- Uomo (erkek) -> Uomini (erkekler)
- Testimone (tanık) -> Testimoni (tanıklar)
Tabii ki, İtalyanca’da isimlerin çoğul halleri bazen düzensizlikler gösterebilir. Bu nedenle, bazı isimlerin çoğul hallerini ezberlemek veya sözlükten kontrol etmek önemlidir. Ayrıca, bu kurallar genel bir genellemedir ve istisnalar olabilir.
Örneklerle beraber çoğullaştırmaya bir bakalım.
SONU -a ile bitenler
Çoğu dişi karakterlidir.
Bazıları erkek karakterli olur.
Çoğu kelime özellikle sonunda -ta,-ma olanlar yunancadan gelmedir.
Eğer a’dan önce -c veya -g gelmişse çoğul yaparken c’ den sonra -h konur.
Ev | la casa(dişil) | le case |
problem | il problema(eril) | i problemi |
arkadaş | la amica(f) | le amiche |
şeker | la zuppa | le zuppe |
dişil ise çoğulu -i ekini alır.
otomobil | l’automobile | le automobili |
-amma ile bitenler
eril | –ore,-ere,-ame,-ale ve sessiz+one |
–ione ile bitenler
çoğunlukla dişi
–o ile bitenler
Genelde eril olur.
tren | il treno | i treni |
araba | l’auto | le auto |
–e ile bitenler
eril ve dişil olabilir.
köpek | il cane | i cani |
Çoğullaştırma
-go ve -co ile bitenler
G ve c sesleri korunur.
go =ghi
co =chi olur
bazende -a ile bitebilirler
isim tekil -co,-go,-a çoğul
sıra | banco | banchi |
otel | albergo | alberghi |
hükümdar | monarca | monarchi |
-ico ile biten sıfatlar
-ici ekini alır
klasik | classico | classici |
-io ile bitenler
- Son harfleri -io olan kelimelerde o—-i ye çevrilir
- Eğer io’nun i’ si vurgulanmışsa [í gibi] çoğul -ii olur.
amca | zío | gli zii |
- Eğer vurgulanmadıysa -o- düşer.
- i harfi vurgusuzsa
göz | occhio | occhi |
oğul | il figlio | i figli |
-ologo ile bitenler
-gi yada ghi olur.
antropolog | antropologo | antropologi |
katalog | catalogo | cataloghi |
-ista ile bitenler
dişil veya eril olabilir.
sanatçı | artista | artisti |
vurgulu olanlar
á | á |
é | é |
ía | íi |
cio-gio ile bitenler
cio = ci
gio =gi olur.
scio ile bitenler
scio =sci olur.
glio ile bitenler
glio=gli olur.
-ca ve -ga ile bitenler
ca =che
ga =ghe
banka | banca | banche |
mağaza | bottega | botteghe |
-cia ve gia ile bitenler
cia =ce
gia =ge
iz scía i harfi üzerinde vurgu işareti olmalı – scie
ista ile bitenler
iste olurlar
sanatçı | artista | artiste |
scia ile bitenler
scia =sce olur.
glia ile bitenler
glia=glie olur.
ea ile bitenler
çoğul olduklarında -ee olurlar.
Çoğulda değişmeyenler
İtalyanca isimler ‘de bazı isimler çoğullarında değişmemekle beraber yine de herşey ezberimize kalıyor. Bu kelimelerden bazıları ;
-i bitenler
metropol | la metropoli | le metropoli |
-ie ile bitenler
dizi | la serie | le serie |
kahve | il caffé | i caffe |
çay | il té | i té |
son sesli harfe vurgu olanlar
tek heceli isimler
kral | il re | i re |
kısaltılmış isimler
araba | l’auto | le auto |
Yabancı dilden gelen kelimeler
sadece tanım edatı değişir.
bar | il bar | i bar |
yumurta | L’uovo | le uova |
erkek isimler çoğulda dişi olabilir
bazı kelimeler sadece çoğul şekilde olur.
-forbici :makaslar …gibi.
İtalyanca isimler öncesi: İfade, mastar fiil, sıfat,belirsiz zarflar, bağlaç,
Bu kolay | é facile che |
Bu zor | é difficile che |
Bu mümkündür | é possible che |
Bu imkansız | é impossible che |
Muhtemelen bu | é probabile che |
Bu olası değil | é improbabile che |
Gerekli olan | é necessario |
Bu güzel | é bello che |
Bu kötü | é brutto che |
İyi ki | é bene che |
Bu kötü | é male che |
Bu doğru | é giusto che |
Bu haksızlık | é ingiusto che |
Daha iyi | é meglio che |
Bundan daha kötü | é peggio che |
Bu zaman hakkında | é ora che |
zamanı | é tempo che |
Çok yazık ki | é un peccato che che |
Bu utanç verici | é una vergogna che |
yaralıdır | é utile che |
bu işe yaramaz | é inutile that |
Buna değer | Vale la pena |
olmasına rağmen | sebbene |
rağmen | malgrado |
bu durumda | nel caso che |
önce | prima che |
olmadan | Senza che |
Çünkü | Perche |
bence | penso che |
bunu hayal ediyorum | immagino che |
buna inanıyorum | ci credo |
Gerekli olan | é necessario che |
bu mümkündür | puó darsi che |
bu muhtemeldir | é probabile che |
ben isterim | mi piace che |
korkuyorum | lo spero (sperare) |
umuyorum | suggerisco (suggerire) |
ısrar ediyorum | insisto (insistere) |
Keşke | Desiderio(esiderare) |
Deyimsel ifadeler
İtalyanca isim konumuza ek olarak deyim nedir : Bir olayı-durumu-kavramı etkileyici bir şekilde anlatmak için en az iki sözcüğün bir araya gelmesiyle oluşur ama Bazen gerçek anlamdan uzaklaşarak kendine özgü anlam kazanan kelime gruplarıdır.Bu deyimsel ifadeler Günlük yaşantımızda kendimizi daha rahat ifade etmek için sık sık kullanılır.
Deyimsel ifadeler günlük hayatta sık sık kullandığımız alışılagelmiş ifadelerdir.
aç olmak | avere fame | to be hungry |
alışverişe gitmek | fare le spese | to go shopping |
banyo yapmak | fare un bagno | to take a bath |
dikkat etmek | stare attento | to pay attention |
doğru olmak | fare attenzione | to be right |
duş almak | fare la doccia | to take a shower |
el sıkışmak | dare una stretta di mano | to shake hands |
fotoğraf çekmek | fare una foto | to take a picture |
hasta olmak | stare male | to be ill |
hatalı olmak | avere torto | to be wrong |
ihtiyaç | avere bisogno (di) | to need |
iyi olmak | stare bene | to be well |
iyilik yapmak | fare un piacere | to do a favor |
kahvaltı yapmak | fare colazione | to have breakfast |
korkmak | avere paura (di) | to be afraid (of) |
sessiz olmak | stare zitto | to keep quiet |
sıcaklamak | avere caldo | to be hot |
sınav olmak | dare un esame | to take a an exam |
soru sormak | fare una domanda | to ask a question |
susamak | avere sete | to be thirsty |
uyuklamak | avere sonno | to be sleepy |
üşümek | avere freddo | to be cold |
yolculuğa çıkmak | fare un viaggio | to take a trip |
Yürüş yapmak | fare una passeggiata | to take a walk |
Ne iş yapıyorsunuz? | Che cosa fa? | what do you do? |
Ben muhasebeciyim | İo faccio il cantabile | I am an accountant |
İtalyanca ders 31
Ev eşyalarımız İsimler ve nesneler derslerimiz ders 22 Sayı ve organlar ile başladı ,şimdi de sıra ‘ Ev…
Japonca ders 7
Sıfatlar Japonca ders 7 ‘ de yeni kelimeler öğreniyoruz ve sıfatları tekrarlıyoruz. Ders 6 ‘da ve zamirler konu…
İspanyolca ders 38
Ne iş yapıyorsunuz?¿Cuál es tu trabajo? Ders 22 ile başlayan ‘isimler ve nesneler’ derslerimizden son olarak İspanyolca…
İtalyanca ders 8
İsmin çoğulları İtalyanca ders 8 konumuz isimler :Bildiğimiz gibi Türkçe’de isimleri çoğullaştırmak için _ler,-lar takıları eklenir. Bugüne…