---

Past tense(geçmiş zaman)

---

İtalyanca geçmiş zaman bir kaç bölüme ayrılıyor. Türkçe’deki gibi…yaptı..yapmıştı..yapmış..Zamanları bir gözden geçirelim.

Türkçe	İngilizce
okuyorum	I am reading
Okurum	I read book
okudum	I read

Buraya kadar bidiğimiz zamanlar ama ispanyolca,italyanca…zamanları biraz değişiklik gösteriyor. Hikayeler,yakın,uzun zamanlar gibi ama bunların ayrıntısına girersek çok da basit olduğunu görürüz.

---

İtalyanca geçmiş zamanlar

---

İtalyanca geçmiş zaman 5 ayrı zamana ayrılır.

Preterite tense | Uzak Geçmiş Zaman

Geçmişte olan ve geçmişte bitmiş olan bir olayı tanımlamak için kullanılır.

Passato prossimo | Yakın Geçmiş Zaman

Ne zaman olduğu, nasıl olduğuyla ilgili değil. Şimdiki zamanla alakası vardır.

Trapassato remoto–Uzak Geçmişteki Geçmiş Zaman

Yalnız başına kullanılamayan bir zaman

Yan cümlecikte kullanılır.

Trapassato prosimo–Geçmişteki Geçmiş Zaman

Geçmişte bir etkinliğin sona ermesinden önce gerçekleşen eylemler için kullanılır.

Essere -avare(imperfect form)+past participle…

İmperfetto (historic)

Hayatın hakkında sık sık olan bir şey söylemek istediğinde kullanılır.

---

Preterite tense | Uzak Geçmiş Zaman

passato remoto

---

Passato remoto, İtalyanca geçmiş zaman kiplerinden biridir. Bu zaman kipi, genellikle yazılı anlatımda kullanılır ve geçmişte tamamlanmış olan eylemleri ifade etmek için kullanılır.

Bu zaman, daha uzak bir geçmişte tamamlanmış bir eylemi ifade eder.
Genellikle edatlarla birlikte kullanılır ve “io -ai/-ei/-etti” ekleri ile başlar.

verb stem+ (past ending )fiil kökü+geşmiş zaman eki

Aşağıdaki örnekte, “io mangiai” (yedim) passato remoto’dur.

Nel 1990 io mangiai la pizza.
1990’da pizza yedim.

Passato remoto, -are, -ere ve -ire ile biten fiiller için farklı çekimler gerektirir.

I	yaşadım
he / she /it	yaşadım
we /you / they	yaşadım

---

Şahıs zam.	ARE	ERE	İRE
io	Ai	Ei	İi
Tu	Asti	Esti	İsti
Lui/Lei	é	é	Í
Noi	Ammo	Emmo	immo
Voi	Aste	Este	iste
Loro	Arono	Erono	irono

Io andai al cinema ieri sera.
Dün akşam sinemaya gittim.

Loro vennero a trovarmi la scorsa settimana.
Geçen hafta beni ziyaret ettiler.

Passato remoto, İtalyanca’da günlük hayatta çok yaygın kullanılmayan bir zaman kipi olduğu için öğrenmesi zor olabilir. Ancak, İtalyanca edebiyatında ve tarihi belgelerde sıkça kullanılır.

• Geçmişte olan ve geçmişte bitmiş olan bir olayı tanımlamak için kullanılır.
• Zaman kesin zaman.
• Yardımcı fiil yok.

---

Şahıs zamiri	yaşamak(live)=abitare | Passato remoto
io	abitai
tu	abitasti
lui, lei	abité
noi	abitammo
voi	abitaste
loro	abitarono

YOU LİVED.
sen yaşadın.
abit+asti=abitasti

---

Olumlu

---

Subject+verb+objectÖZNE+FİİL+NESNE

---

io	mangiai	sushi
BEN	YEDİM	SUŞİ
I	ate	sushi

---

Kelime sıralamasına bakarsak , İngilizce cümle yapısına daha yakın olduğunu görüyoruz. Biz tabii ki ‘ben yedim suşi’ demeyiz. Ben suşi yedim…

---

Olumsuz

---

Subject+non+verb+object
ÖZNE+NON+FİİL+NESNE

---

İo non mangiai sushi
I didn’t eat sushi.
Ben suşi yemedim.

---

Soru cümlesi

---

verb+object
FİİL+NESNE

---

Mangiai sushi?
suşi yedin mi?
Did you eat sushi?

---

İki zaman arasındaki fark

---

Passato remoto:Geçmişte olmuş .BİTMİŞ
simple past(passato remoto) Literatürde en yaygın olanıdır. Nadiren konuşma dilinde kullanılır.

Passato prossimo : Geçmişte olmuş.EYLEM DEVAM EDİYOR.
Presente perfect (passato prossimo)konuşulan dilde daha yaygındır.
 
 

---

---

Trapassato remoto-Uzak Geçmişteki Geçmiş Zaman

İtalyanca uzak geçmiş zaman

---

Trapassato Remoto, İtalyanca’nın geçmiş zaman kiplerinden biridir ve “Uzak Geçmişteki Geçmiş Zaman” olarak da adlandırılır.

Bu zaman kipi, geçmişte gerçekleşmiş iki ayrı olay arasındaki zaman ilişkisini ifade eder. Yani, bir olayın gerçekleşmesinden önceki zamanda başka bir olayın gerçekleştiği durumlarda kullanılır.

Trapassato Remoto, geçmişte gerçekleşen bir olayın, daha önce gerçekleşmiş başka bir olaydan önce gerçekleştiği durumlarda kullanılır.
Bu zaman kipi, geçmişteki bir eylemin başka bir geçmiş eyleme neden olduğunu vurgular.

Quando arrivai a casa, mia madre aveva già preparato la cena.
Eve vardığımda, annem yemeği önceden hazırlamıştı.

Burada “aveva preparato” (önceden hazırlamıştı) cümledeki trapassato remoto’dur.

Geçmişte gerçekleşmiş olan “hazırlama” eylemi, “eve varmak” eyleminden önce gerçekleştiği için bu zaman kipi kullanılmıştır.

Trapassato Remoto, İtalyanca’nın en az kullanılan zaman kiplerinden biridir ve daha çok yazılı eserlerde veya edebi metinlerde kullanılır.

Prima che io arrivassi, mia moglie aveva già mangiato la pizza.
Ben gelmeden önce, eşim pizza yemişti bile.

• Yan cümlecikte kullanılır.
• yani uzak geçmiş zaman : yalnız kullanamayız.
• Yardımcı fiiller (essere-avere) ile kullanılan ‘bileşik‘ bir zamandır
• Geçmişte zikredilmişti ama bu geçmiş zaman bir başka geçmiş zamanın öncesindeydi.
• Geçmişte bir olay oldu ve bu olay geleceğe devam ediyor..
• bu soruya cevap verir.’What he did”O ne yaptı’

Bu zaman kalıbında kullanılan zarflar
 
Ne zaman :quando
en kısa zamanda :appena
sonra :dopo
 

---

Kullanılan kalıp

---

Trapassato remoto.
passato remoto(avere-essere)+ortaç(past participle)

---

Şahıs zamiri	Avere(passato remoto)
io	ebbi	sahiptim
tu	Avesti	sahiptin
lui, lei	Ebbe	sahipti
noi	Avemmo	sahiptik
voi	Aveste	sahiptiniz
loro	Ebbero	sahiptiler

---

Şahıs zamiri	essere(passato remoto)
io	Fui	ben … idim
tu	Fosti	sen… idin
lui, lei	Fu	o / o… idi
noi	fummo	biz … idik
voi	foste	Sen… idiniz
loro	furuno	Onlar… idiler

correre:koşmak

past particable=Corso

io fui corso/koştum.
io ebbi corso/koştum

---

When I came home,he called.
Eve geldiğimde aradı.
Quando fui venuto a casa,lui telefonó.

Quando fu andato al cinema con i suoi amici, lei vedo il suo ex ragazzo.
When he went to the cinema with his friends, he saw his ex-boyfriend.
Arkadaşlarıyla sinemaya gittiğinde, eski erkek arkadaşını gördü.

---

passato prossimo | Yakın Geçmiş Zaman

Present perfect tense

---

Bileşik bir zamandır.

Passato prossimo (Yakın Geçmiş Zamanı): Bu zaman, geçmişte tamamlanmış bir eylemi ifade eder.

• Bildiğimiz gibi bütün zamanlar eylemleri ifade ediyor.
• Bu zaman geçmişte gerçekleşen bir eylemi ifade ediyor.
• Bir olayın yakın geçmişte olduğunu ve günümüzde hala bir bağlantı olduğunu gösterir.
• Bugün hala izleri vardır. Bir süre önce gerçekleşen eylemin sonuçları hissedilebilir.
• geçmişte bir sürede yapılan ,hayatınızda bir deneyimden bahsederken
• Geçmişteki bir eylem: durumu geçmişe şimdiki zamana bağlar.

Genellikle “avere/essere” yardımcı fiilleriyle kullanılır ve fiilin geçmiş zaman halinin ortacı eklenir.

Örneğin, “ho mangiato” (yedim) geçmiş zamanın passato prossimo hali:

• Ieri sera ho mangiato la pizza. (Dün akşam pizza yedim.)

---

Kullanılan kalıplar

---

Yardımcı fiillerimiz (essere-avere)

to have,to be +past participle
sahip olmak/olmak+ortaç.
avere/essere(geniş zaman) + past participle

---

Olumlu

---

subject + verb(auxiliary) + verb(past participle)+object
ÖZNE+FİİL(YARDIMCI)+FİİL(ORTAÇ)+NESNE

---

I	have been	in Italy
Ben	bulundum	İtalya’da
İo	sono stato	in İtaly
BEN	İTALYA’DA	BULUNDUM.

---

Olumsuz

---

subject +non+ verb(auxiliary) + verb(past participle)+object
ÖZNE+NON+FİİL(YARDIMCI)+FİİL(ORTAÇ)+NESNE

---

Soru cümlesi

---

verb(auxiliary) + verb(past participle)+object?
FİİL(YARDIMCI)+FİİL(ORTAÇ)+NESNE

---

Bu zamanda kullanılan zarflar

---

Aşağıda, “passato prossimo” zamanında sık kullanılan bazı zarflar verilmiştir:

Dün	Ieri
bugün	Oggi
geçen hafta	La settimana scorsa
geçen ay	Il mese scorso
geçen yıl	L’anno scorso
bu sabah	Stamattina
Bu öğleden sonra	Questo pomeriggio
dün akşam	Ieri sera
bu gece	Questa notte

Örnek olarak:

Ieri sera ho mangiato la pizza.
Dün akşam pizza yedim.

Stamattina sono andato a fare la spesa.
Bu sabah alışverişe gittim.

Ho già visto questo film.
Bu filmi zaten izledim.

Non ho mai visitato l’Italia.
İtalya’yı hiç ziyaret etmedim.

---

---

 
# Geçmişte meydana gelen eylemleri tanımlamak için kullanılır, ancak bugün hala etkiler devam etmektedir.

Sono sposato da 17 anni.
17 yıldır evliyim.
I have been married for 17 years.

---

Şahıs z.	Avere	Ulaç	Cercare(aramak)
İo	ho	cercato	Aradım
Tu	hai	cercato	aradın
Lui/Lei	ha	cercato	aradı
noi	abbiamo	cercato	aradık
voi	avete	cercato	aradınız
loro	hanno	cercato	aradılar

---

---

İo	ho	dans ettim
tu	hai	dans ettin
Lui/Lei	ha	dans etti
noi	abbiamo	dans ettik
voi	avete	Dans ettiniz
loro	hanno	dans ettiler

---

Şahıs z.	Essere	Partire(ayrılmak)	Past paticiple
Io	sono	ayrıldım	partito/a
tu	sei	ayrıldın	partito/a
lui, lei	é	ayrıldı	partito/a
noi	Siamo	ayrıldık	partito/e
voi	siete	ayrıldın	partito/e
loro	sono	ayrıldılar	partito/e

io sono partito
ben ayrıldım.

---

İtalyanca Trapassato prossimo– Geçmişteki Geçmiş Zaman

past perfect tense

---

Trapassato prossimo, İtalyanca’da “geçmişteki geçmiş zaman” anlamına gelir ve bir olayın diğer bir olaydan önce gerçekleştiği geçmiş zamanları ifade etmek için kullanılır.
Yakın geçmiş zamanı ifade etmek için kullanılan Passato Prossimo’dan farklı olarak, Trapassato Prossimo daha önceki bir zamana atıfta bulunur.

Trapassato prossimo, “imperfetto” yardımcı fiilinin “passato” ortacı ile oluşturulur. İmperfetto yardımcı fiilinin zamansal çekimleri (ero, eri, era, eravamo, eravate, erano) kullanılır.

Örnekler:

Avevo già mangiato quando lei è arrivata.
O geldiğinde ben zaten yemiştim.

Era già uscito quando ho chiamato.
Ben aradığımda o zaten çıkmıştı.

Non avevamo visto quel film prima di ieri.
Dünden önce o filmi izlememiştik.

Geçmişte bir etkinliğin sona ermesinden önce gerçekleşen eylemler için İtalyanca’da “miş’li zaman” olarak adlandırılan geçmiş zaman kullanılır. Bu bir bütün olarak bileşik bir zamandır ve past participle (geçmiş zaman ortacı) kullanılır.

İtalyanca’daki geçmiş zaman, İngilizce’deki “had + past participle” yapısı gibi kullanılır ve bir olayın geçmişte gerçekleştiğini ifade eder.

---

“ESSERE” veya “AVERE” yardımcı fiillerinin ilgili zamanındaki üçüncü tekil veya çoğul şahıs çekimleri + fiilin geçmiş zaman ortacı (participio passato)

Örneğin:

• Io avevo mangiato una pizza. (Ben bir pizza yemiştim.)
• Loro erano arrivati tardi. (Onlar geç kalmışlardı.)
• Tu avevi già studiato per l’esame. (Sen sınav için zaten çalışmıştın.)

 
Passato prossimo(yan cümle)-eylemi ana cümleden sonra kullanılır.
 

Trapassato remoto :imperfetto(avere-essere)+past participle
imperfetto(avere-essere)+past participle.(ana cümle)

---

	Avere (imperfetto)
io	Avevo	sahiptim
tu	Avevi	sahiptin
lui, lei	Aveva	sahipti
noi	Avevaamo	sahiptik
voi	Avevate	sahiptiniz
Loro	Avevamo	sahiptiler

---

	essere (imperfetto)
io	Ero	ben…idim
tu	eri	sen… idin
lui, lei	era	o / o… idi
noi	Eravamo	biz …idik
voi	Eravate	Siz… idiniz
Loro	Erano	Onlar… idiler

---

Örnekler

---

correre:run
koşmak
Past paticiple:Corso

---

io avevo corso
ı had ran
koşmuştum
 
io ero corso
I was running
koşuyordum

---

When ı came home he had already left the home
Eve geldiğimde evden çoktan gitmişti.
Quando venni,lui aveva già lasciato la casa
 
When she slept I was stopped to play the guitar.
Uyuduğunda gitar çalmayı bıraktım.
Quando lei dormiva ero fermato per suonare la chitarra.

---

İtalyanca Historic-Tarihsel geçmiş zaman

imperfetto

---

Bu zaman, geçmişteki sürekli bir eylemi veya durumu ifade eder.
Genellikle “io -avo/-evo” ekleri ile başlar.

Aşağıdaki örnekte, “io mangiavo” (ben yiyordum) imperfetto’dur:

Ieri sera io mangiavo la pizza. (Dün akşam pizza yiyordum.)

” istemek” ‘would’ kullanırsak daha istikrarlı bir cümle olur
Bu zaman çok önemlidir.
Bu zaman sık kullanılır.

Geçmişte şimdiki zamanı belirtir..

Geçmişte devam eden veya alışılmış bir eylemi açıklar.

Zaman aralığı yok

	İre	Are	Ere
io	ivo	avo	evo
tu	ivi	avi	evi
lui, lei	iva	ava	eva
noi	ivamo	avamo	evamo
voi	ivate	avate	evate
loro	ivano	avano	evano

---

	Esssere
İo	ero	I was	ben … idim
tu	eri	you were	sen… idin
lui, lei	era	he/she was	o / o… idi
noi	eravamo	we were	biz …idik
voi	eravate	You were	Siz… idiniz
loro	erano	they were	Onlar… idiler

---

Bu zaman ile kullanılan zarflar

---

bazen	a volte
devamlı olarak	continuamente
Gün ve gün dışarı	giorno dopo giorno
arada bir	ogni tanto
her zaman	semprespesso
tekrar ve tekrar	spesso tutti i giorni
her gün	quotidiano

---

I played basketball yesterday
Dün basketbol oynadım
 Ho giocato a basket ieri.
Dün basketbol oynadı ve bir zaman aralığı var.
O zaman : Passato prossimo kullanırız.

---

Basketbol oynamanın bir alışkanlığı (alışkanlık eylemi) vardır ve bu basketbolu sıklıkla oynar.
I used to play basketball when I was young
Ben gençken basketbol oynardım
Giocavo a basket quando ero giovane

---

Geçmişte aynı anda iki eylemi tarif ederken.

eşzamanlı eylem

---

imperfect+imperfect
imperfect+passato prossimo

---

While I was a child I saw a big fish
Çocukken büyük bir balık gördüm.
Mentre ero un bambino ho visto un grosso pesce

---

Sebep ve sonuç

---

passato prossimo+imperfect

---

I didn’t come because I was sick.
Gelmedim çünkü hastaydım.
Non sono venuto perché ero malato.

---

 
Geçmişte meydana gelen ve başka bir olay tarafından kesintiye uğramış olan olaylar ile

‘gibi/iken,ne zaman/sadece bağlaçları kullanılır.

---

---

 
Geçmişte bir kişinin ne hissettiğini anlatır.

---

We were happy
mutluyduk.
Eravamo felici
 
I was sick yesterday .
Dün hastaydım .
Ieri ero ammalato .
 
My son was happy.
Oğlum mutluydu.
Mio figlio era felice.

---

---