---

İtalyanca zaman

Haber kipi

---

İtalyanca zaman kipleri içersinde haber kipi ile başlıyoruz. Haber kipi bikdiğimiz gibi üç ana zamandan oluşuyor. Oldu..oluyor..olacak.. Öncelikle İtalyanca şimdiki zaman …

---

1-Present tense

---

İtalyanca zaman kipleri ingilizce ve Türkçe’de kullanımı gibi ,İngilizce’de ‘I am reading'(present cont.)

• Türkçe’de ‘okuyorum’ derken,konuştuğumuz anda kullanılan zamandır.(present cont.)
• ‘Okurum”I read book’ derken geniş zaman,alışagelmiş eylemleri içerir.(simple present)

---

Present tense (simple present),presente

İtalyanca zaman kipleri içersinden geniş zaman

---

İtalyanca’da geniş zaman, “presente” olarak adlandırılır ve bir eylemin şu anki zamanı ifade etmek için kullanılır. Fiilin sonuna eklenen çekim ekleri, özneden sonra gelir ve öznenin cinsiyetine, sayısına ve kişiye göre değişir.

Örneğin:

• Io parlo italiano. (Ben İtalyanca konuşurum.)
• Tu sei bella. (Sen güzelsin.)
• Loro lavorano molto. (Onlar çok çalışırlar.)

Fiilin sonundaki çekim ekleri aşağıdaki gibi olabilir:

	İre	Ere	Are
Ben	o	o	o
Sen	i	i	i
O	e	e	a
Biz	iamo	iamo	iamo
Siz	ite	ete	ate
Onlar	ono	ono	ano

Bazı İtalyanca fiiller düzensizdir ve çekimleri düzenli fiillere benzemez. Bu nedenle, fiil çekimleri öğrenirken düzenli ve düzensiz fiiller arasındaki farkı bilmek önemlidir.

• Bize ortak olayların sık veya nadir tekrarı hakkında bilgi verir.
• Yaptığımız tüm alışkanlıkları anlatırız
• Geniş bir kullanım alanına sahiptir.

---

I	yaşarım
he/she/it	yaşar
we/you/they	yaşarız,yaşarlar

---

İtalyanca kelime ile örnek fiil çekimi

---

verb stem+ present ending.
fiil kökü+geniş zaman eki

live(yaşamak)=abitare
Abit+ai=abiti=YOU LİVE / sen yaşarsın

---

şahıs z.	abitare
İo	Abito
Tú	Abiti
Lui,Lei	Abita
Noi	Abitiamo
Voi	Abitate
Loro	Abitano

---

# ‘tu abiti‘ derken ‘tu’ kullanmak zorunda değiliz .Çünkü ‘abiti‘ sen zamirinin ekidir. Dolayısıyla abiti dediğimizde ‘sen’ olduğunu anlarız.
 

---

Olumlu

---

Subject+verb+object
ÖZNE+FİİL+NESNE

---

örneğin;
I + sleep+well
BEN+UYURUM+İYİ(ben iyi uyurum)(Io)dormo+bene
I+drive+bicycle
ben bisiklet kullanırım.
Guido la bicicletta

---

Olumsuz

---

Subject+non+verb+object
ÖZNE+NON+FİİL+NESNE

örneğin;
io +non +drive+bicicletta
BEN BİSİKLET KULLANMAM.
I don’t drive bicycle

---

Soru cümlesi

---

Subject+fiil+object
ÖZNE+FİİL+NESNE

---

---

Habitual actions
Alışagelmiş eylemler

---

örneğin;
He always sleeps at 9 o’clock.
O HERZAMAN 9’DA UYUR.
Dorme sempre alle 9 in punto.

---

EYLEM: gelecek için planlanmış

---

örneğin;
I am going to a holiday tomorrow
BEN YARIN TATİLE GİDİYORUM.
Vado a una vacanza domani

---

EYLEM:geçmişte başlamış,bugüne devam etmiş

---

örneğin;
I wait here for two hours
BURADA IKI SAATTİR BEKLIYORUM.
Aspetto qui per due ore.

---

Geniş zamanda kullanılan zarflar

---

Her zaman	sempre	Always
Genellikle	solitamente	Usally
sıklıkla	spesso	Often
sık sık	frequentemente	Frequently
Ara sıra	Qualche volte	Sometimes
Bazen	ogni tanto	Occasionally
Nadiren	Raramente	Rarely
Asla	mai	Never

---

Presente progressivo,şimdiki zaman

İtalyanca zaman kipleri şimdiki zaman

---

İtalyanca zaman kipleri kullanımında italyanlar sık sık bu zamanı kullanırlar:

---

fiil+ing -present continuous

 

İtalyanca’da şimdiki zamanın bir diğer şekli “presente continuo” ya da “presente progressivo” olarak da bilinir. Bu zaman kipi, bir eylemin şu anda gerçekleşmekte olduğunu ifade etmek için kullanılır.

Şimdiki zaman gibi, presente continuo da -are, -ere ve -ire fiilleri için farklı şekillerde kullanılır.
Fiillerin köklerine “-ando” ve “-endo” ekleri eklenir ve eylemi yapan kişiye göre uygun kişi zamirleri kullanılır.

ARE	ANDO
ERE	ENDO
İRE	ENDO

örneğin;
Io sto mangiando.
Ben şu anda yemek yiyorum.

Tu stai leggendo.
Sen şu anda okuyorsun.

Lui/lei sta parlando.
O şu anda konuşuyor.

Noi stiamo camminando.
Biz şu anda yürüyoruz.

Voi state guardando la televisione.
Sizler şu anda televizyon izliyorsunuz.

Loro stanno ascoltando la musica.
Onlar şu anda müzik dinliyorlar.

Bu örneklerde de görüldüğü gibi, presente continuo kullanılarak şu anda devam eden eylemler ifade edilir.

I am coming(geliyorum):  Eylem: konuşurken gerçekleşiyor.

Eylem ilerlemektedir..sta+gerund(ulaç) , # Bu formu alışılmış eylemlerde kullanamayız.
 
‘I am reading’  =  şimdiki zaman
‘I read book’    =  geniş zaman

Sto venendo
Vengo.(gelirim veya geliyorum)İtalyanlar ‘gelirim’ kalıbını daha sık kullanırlar.

---

örneğin;
I play voleyball.
Ben voleybol oynarım
Gioco a pallavolo.

I am playing voleyball.
Ben voleybol oynuyorum
Sto giocando a pallavolo.

---

reading(okuyorum) =-yorum giderse=OKU (fill kökü)kalır.
stare(olmak) (present) + gerundio(ulaç) 
# Bu örüntü, geçmiş ve gelecek zamanlarda da kullanılır.

---

---

Fiil çekimleri

---

Bazı fiillerin present çekimlerine bir kaç örnek verelim. Fiiller konusunda çekimlerden bahsetmiştik.

---

Are ile bitenler

---

–care,-gare ile bitenler 
‘H’, 2. kişi ve 1. kişi eklemelerinden önce gelir.

Cercare /to look Bakmak
io	cerco
tu	cerchi
lui-lei	cerca
noi	cerchiamo
voi	cercate
loro	cercano

---

-iare ile biten =2.tekil ve 1.çoğul fiillerde -i düşer.

---

mangiare /to eat yemek
io	mangio
tu	mangi
lui-lei	mangia
noi	mangiamo
voi	mangiate
loro	mangiano

---

ERE ile bitenler (çekimleri) 

---

• Ere ile bitenlerde herhangi bir değişiklik yok.

---

İRE ile bitenler (çekimleri) 

---

• bazıları ek ve kök arasına -isc alırlar.

pulire /to clean temizlemek
io	pulisco
tu	pulisci
lui-lei	pulisce
noi	puliamo
voi	pulite
loro	puliscono

---

---