Japonca edat

Edatlar ve ismin halleri

Japonca edat konusuna başlamadan önce konu içersinde kullandığımız yeni kelimeleri ezberlemeye çalışalım.

Edatlarla beraber Japonca’daki ismin hallerine bir bakalım.isme gelen hallerden -i halini iyelik zamirlerinde de gördük. fakat bu hal ismin sadeliğini bozmaz.

Yani:

kedi – yalın halde,en sade hali ve kediler,kedinin,kedim,kedin.,,,derken bu sadelik bozulmuyor.

Hal edatları – ni,de,e

i-hali

Wo/o
wo sadece 2-3 fiilde değişiklik yapıyor.
(wo :O diye okunur.)
O ya da wo kullanılır:ikiside dolaysız nesnenin önü,ismin sonuna gelir ,Neyi?kimi? sorularıyla doğrudan nesneyi bulmamıza yardımcı olur..Buda ismin -i halidir.

Kedi:neko
baba:chichi
Kediyi:hana wo

Babam kediyi getirdi.(neyi getirdi)
Watashi no chichi wa neko o motteiite iru.

–e hali

	wo/o	ni	e
bana	watashi wo	watashi ni	watashi e
sana	anata wo	anata ni	anata e
ona	Kanojo wo	Kanojo ni	Kanojo e
bize	Watashitachi wo	Watashitachi ni	Watashitachi e
size	Anatatachi wo	Anatatachi ni	Anatatachi e
onlara	Karera wo	Karera ni	Karera e

Wo/o

-e hali:İsmin yönelme halidir.
miru,hajimeru,fumu haricindekilerle -e hali olmaz

Benim ayağıma basma
Watashi no ashi o oshimasu

Ben sana bakıyorum.
Watashi wa anata o mite iru.

O bana bakıyor.
Kanojo wa watashi o mite iru.

Ni

Kare wa watashi ni sore o ataeta.
Onu bana verdi.

Kare wa kare o kuruma ni oita
Onu arabaya koydu.

Ben eve gidiyorum.
Watashi wa ie ni ikimasu.

Hareket ,yön belirtme
İstanbul’a gideceğim.
İstanbul ni iku (ikimasu-kibar)

Odaya geleceğim
heya ni kimasu

E

Okula geliyorum.
gakkō e itte iru

Odaya geleceğim
heya e kimasu (yukarıdaki cümle ile aynı ,e yerine ni olur ama ni yerine e hep olmaz)

–de hali

	ni	de
bana	watashi ni	watashi de
sana	anata ni	anata de
ona	Kanojo ni	Kanojo de
bize	Watashitachi ni	Watashitachi de
size	Anatatachi ni	Anatatachi de
onlara	Karera ni	Karera de

İsim ve zaman

ni-da(at)

Japonca edat bulunma bildiren edatlar
Zaman içersindeki gerçek zamanı verir.(yarın ve geçen sene gibi bazı zamanlar ile kullanılmaz.
Fakat cümle sayılar ile kurulmalıdır.

I wake up at 9 o’clock
Ben saat 9’da uyanıyorum.
Watashi wa 9-ji ni mewosamasu( to wake up)

Birisinden bir şey öğrendiğimizde,aldığımızda,verdiğimizde.. Bir kişiden herhangi bir iş yaptığımızda kullanılır.
annemden hediye aldım.
haha ni okurimono o uketa

Öğretmenden kalem aldım.
sensei ni pen o totta.

De-da(at)

Araba da uyudum.
(watashi wa)kuruma de neru.

durum bildiren fiiller (sabit fiiller/state verbs) bir şeyin nasıl olduğunu anlatır. Bir durumu açıklarlar.TÜM SÜRE BOYUNCA DURAĞAN KALIR,DEĞİŞMEZ)

Dinamik(durgun olmayan) fiiller,eylemler ve değişim hakkında neler olduğunu anlatır.DEĞİŞİR

yapıyor derken : durum bildirir.
yapıyorum derken : eylem bildirir.

E,Nİ,DE
genelde

ni :durum bildiren fiillerle
de : durgun olmayan fiillerle
e : hareketli fiillerle kullanılır.

–den hali

kara

isim+kara

-den,-dan-yer belirtirken
-den beri,-den itibaren

çünkü(bağlaç)
dışarıda
sonra (te-form) fiil ile beraber

Okuldan eve geldim.
Watashi wa gakkō kara ie ni kaetta.

Made

sayesinde,arasından,üzerinden,nedeniyle.. (through)
-e kadar,dek,değin.. (till)
kadar,dek,-e dek,ta ki ..(until)

kara-made

Japonca edat arasında kara-made için ayrı zamanlar kullanılır.
zamanın başlangıcında -kara ,
varış yeri veya zamanın sonunuda -made belirtir.

Saat 1’den saat 7’ye kadar uyurum.
I sleep from 1 o’clock to 7 o’clock
Watashi wa 1-ji kara 7-ji made neru.

Yori

Ahmet wa Elif yori kashikoi desu.
Ahmet Eliften akıllıdır.

Edatlar

edat+ni+nesne+ga imasu/arimasu / olumlu
edat+ni+wa nesne+wa imasen/arimasen / olumsuz

Var olma-Yok olma

Japonca edat ile alakalı değil ama yukarıdaki kalıpta bahsedilen ‘imasu–arimasu’ ‘nun aşağıdaki anlamları vardır.
imasu var(bulunmak)+canlı için
arimasu var(bulunmak)+cansız için(bitki ,eşya)

iru : var
imasu : var (kibar)
ita : vardı
imashita :vardı (kibar)
inai : yok
imasen : yok (kibar)
inakatta : yoktu
imasen deshita :yoktu (kibar)
aru :var
arimasu : var (kibar)
atta :vardı
arimashita :vardı (kibar)
nai :yok
arimasen :yok (kibar)
nakatta :yoktu
arimasen deshita : (kibar)

Edatlar birbiriyle alakasız ,iki kelimeyi birbirine bağlarlar.

okul+gelmek

Okul-dan geliyorum
Gakkō kara wa kuru desu
Okul-a geliyorum
Gakkō ni kuru.
Okul-a doğru geliyorum
gakkō ni mukat te itte iru

to-with-(ile)

O köpeği ile yürüyor.
Kanojo wa inu toaruite iru

içinde -naka de-in

tabak :sara
fare : nezumi,mausu
Tabağın içinde fare var.
sara no naka de ga nezumi arimasu

içerisinde-naibu de-inside

yukarısında-ue ni-up

kuş : tori
kedi : neko
Kedinin yukarısında(tepesinde) kuş var.
Neko no ue ni tori ga imasu

Kedinin elinde fare var.
Neko no te de nezumi ga imasu

önünde- No mae ni–in front of

karpuzun önünde armut var.
Suika no mae ni nashi ga arimasu.

karpuz: suika
armut : nashi
anahtar:kagi

arasında- aida-in front of

Karpuz ile armudun arasında anahtar var.
Suika to nashi aida kagi ga arimasu

yanında-tonari -next to
solunda-hidarigawa-left side of
sağında-migigawa-right side opf
polis:keisatsu
doktor : isha

Polisin yanında doktor var.
Keisatsu no tonari ni isha ga imasu.
Polisin solunda doktor var.
Keikan no hidarigawa ni isha ga imasu.
Doktorun sağında polis var.
İsha no migigawa ni keikan ga imasu.

Sahiplik gösteren konularda

‘Ali’nin kitabı’ derken,
‘ Ari no hon’

Miktar bildirirken,

Bir parça et…
Ippen no niku
Nereden geldiğini,nereli olduğunu belirtirken
Banyodan çıktı- (Kare wa )furoba kara detekita.
İtalya’dan geldi- (Sore wa )Itaria kara kita.
İtalyadan-from İtaly-de italia.

Zaman belirtirken,
pazardan pazartesiye-
Getsuyōbi kara nichiyōbi made-
from sunday to monday

Biryerde bulunmak
arabada-Kuruma no naka de(arabanın içinde)
Kuruma de (arabada)
evde-Ie de
banyoda -furoba de

zaman
kışın-Fuyu ni
Yazın-Natsu ni

Japonca edat örnekler

sessizlik içinde-Chinmoku no naka
ni: karşı,kadar,kala,arasında,-e kala,-e doğru..(to)
-da,-de,-e,-a,-ya,-ye..(at)
ue ni üstünde,üzerinde,öte,yüksek…(above)(on)
üzerinde,fazla,boyunca (over)
no aida ni arasında,içinde.. (among)
no mawari ni etrafında,çevresine..(around)
no aida ni arasında ,aralarında(between)
ushiro ni arkasında gerisinde,peşinde,…(behind)
shita ni altta,aşağıda..(below)
altında(beneath)
altında,altından,-under
aşağıda(down)
aida ni-sırasında,esnasında (during)
yoko ni yanında,dışında,başka,…(beside)
naka ni-içine,içeriye,-e,-ye into
chikaku ni-yakın-near
ato ni -daha sonra-later
ue ni-yukarı ,yukarıya,-up
ue ni-üzerinde,üzerinden,aşırı,üstünde-over
goto ni-başına,göre,gereğince-per
mawari ni-etrafında,çevresinde-round
shita-alt,altı,-under
no tame ni-yüzünden,dolayısıyla,-because of
için-for
no chikaku ni-yakın-close to
no tame ni-yüzünden,dolayı-due to
no naka ni-içinde,içerisinde-inside of
no kawari ni-yerine-instead of
no chikaku ni-yanında-near to
no tonari ni-bitişik,yanında,hemen,hemen-next to
no soto gawa ni-dışında-outside of
No mae ni-önünde-infront of
Ma ni-arasında-between
ni taishi te kaşısında,aleyhinde,aykırı..(against)
yokogit te üstünden,karşısında,öbür tarafında,…(across)
koe te ötesinde,öte..(beyond)
ni mukat te-e karşı,-e doğru,-towardato sonra (after)
to shite gibi,kadar,olarak,…(as)
mae önce (before)
shikashi fakat (but)
niyotte tarafından,ile,göre,kadar (by)
ni mokakawara zu-rağmen,karşın–(despite)

from-kara
in –naka de
inside-naibu de
tsugi no-sonraki-next
no–nin,-ın,-den,yüzünden-of
hantai no -karşısında,karşılıklı,karşıda-opposite
to-ile-with
nashi de-dışında,-siz-without
yaku hakkında,ilgili,konusunda,dair,…(about)

Önceki : SIFAT

Sonraki : ZAMİR

Edatlar ve ismin halleri