İtalyanca zamir

zamir

Zamirler :İsmin yerine geçerler İtalyanca zamir Türkçe’deki gibi kısımlara ayrılır.

Kimin yerine konulduğu belli olanlara=belirtili zamir,

Kimin yerine olduğu belli olmayanlara=belgisiz zamir denir.

Birisi beni çağırdı (derken belli olmadığından,belgisiz)
Qualcuno(birisi) mi ha chiamato
Someone (birisi) called me

Özne olarak kullanılan zamirler
pronomi personali

Şahıs zamirlerinde bildiğimiz gibi,

konuşan kişi 1.tekil şahıs

konuştuğun kişi 2.tekil şahıs

konuşulan kişi 3.tekil şahıstır.

İtalyada genelde insanlar resmi olmayan dil : sokak dili ile konuşurlar.

BEN	İO	I
SEN	TU	YOU. RESMİ / OLMAYAN
SEN	LEİ	YOU. RESMİ
O	LUİ (egli)	HE,SHE
O	LEİ. (ella)	IT
O	ESSO ESSA	İT ERİL İT DİŞİL
BİZ	NOİ	WE
SİZ	VOİ	YOU RESMİ / OLMAYAN
SİZ	LORO	YOU. RESMİ
ONLAR	LORO	THEY

tu : sen olarak resmi olmayan dilde kullanılır.
lei : resmi insanlarla –tu yerine kullanılır.
–voi ve –loro farkıda bu şekildedir.
İngilizcedeki –it : cansız bir nesneyi yada şeyi belirtecekseniz kullanılır.
İtalyanlar hiçbir zaman *it’i özne olarak kullanmazlar.

nesne olarak kullanılan şahıs zamirleri
Pronomi diretti

Bir fiilin doğrudan eylemidir.Cümlede nesne durumundaki ismin yerini alırlar.

Şahıs zamirinin -i hali almış durumudur.

Mesela ben bir kitap aldım.Burda kitap doğrudan nesnedir.Fiil tarafından yapılan doğrudan olaydır.

dolaylı nesne zamirleri =Neyi ? ve Kimi ?sorusuna cevaptır

Ben bir araba çaldım.Burda ben-özne
çalmak-fiil
araba ise-doğrudan eylemdir.

Şimdi bu doğrudan eylemin yerine :doğrudan eylemin zamirini koyuyoruz .Buda -o-dur.

essere} be -olmak =fiillinden sonra kullanılır.

biz futbol oynuyoruz
we play soccer.Noi giochiamo calcio.

ne yada kim sorusuna cevap.
futbol

dolaysız nesne zamirleri=kim? ve kimin için?sorusuna cevaptır.

iki tane şekli vardır.

Zayıf şekli
güçlü şekli

Zayıf şekil-fiilden önce kullanılır

beni
seni
seni
onu
onu
bizi
Sizi
onları

Bana
sana
sana
ona
ona
bize
size
onlara

mi (me)
ti (you)
la(you)
lo (him)
la (her)
ci(us)
vi (you all)
li leLiLe (you all)

Bu şekil sık sık ‘fiilden önce ‘ kullanılır.

you see him
Tu lo vedi

mastar fiilinin sonuna konur=Eğer bir mastar ekinden sonra gelirse bitişik yazılır.Sonunda -e varsa düşer.

I want to see him
Onu görmek istiyorum
İo voglio vederlo

Özne zamiri olmadan kullanılır.

Seni arayacağım
I will call you
Ti chiameró

Bazende bir fiilin ucuna eklenir ve değişik şekillerde olur.volere,dovere,potere

He wants to see us
O bizi görmek istiyor.
Vuole vederci.

Eğer geçmiş zamanda kullanmamız gerekirse,’avere’ fiili ile birleşir.Fakat çoğul olan’li ve le hiçbirzaman birleşmez.
Eğer nesne zamirine ‘ecco’ eklersek

eccomi-işte burdayım
eccoti-işte burdasın
eccola-işte burda(f) anlamına gelir.

güçlü şekil-fiilden sonra kullanılır

beni seni onu,[erkek] onu,[dişi] bizi	me (me) te (you) lui (him) lei (her) sé (himself,yourself noi (us)

O beni itti
He pushed me
Lui ha spinto me.

Edat tümleçlerinden sonra kullanılır:

about,behind,for,with,to,so on üzere,arkada,için,ile,karşı,buna benzer..edatlarından sonra kullanılır. Amaç,araç özgülük… gibi anlamlarla açıklayan unsurdur.

Bu kalem senin için
This pencil is for you
Questa matita è per te

Questa matita é per
2. cümlede vurgu:
Cümlenin vurgusu yüklemdedir ve hangi öğe vurgulanacaksa yükleme yaklaştırılır.

Onu seviyorum
I love him
Amo lui

3. iki zamir üst üste kullanılır.
…noi e loro .
4. Karşılaştırmalarda

Funda benden kısa.
Funda is shorter than me
Funda é piú piccolo di me.

Örneğin :

ben erkek çocukları davet ettim.
I invite the boys.
Ho invitato i ragazzi.

Burada kimi davet ettin? sorusuna cevap veren ,nesne zamiridir.cevap -erkek çocuklarını olur.

Ben onları davet ettim dediğimizde,
I invite them
li invito olur

Tümleç olarak kullanılan şahıs zamirleri

İtalyanca zamir aynı bizim zamirlerimize benzerlik gösteriyor.

ismin -a,-e halindedir. KİME,NEYE Sorularına cevap verir.

Şahıs ön plandadır.
Birkaç fiil ile beraber kullanılır.
regolare(hediye etmek),
dire(söylemek),
parlare(konuşmak)
scrivere(yazmak),
telefonare(telefon etmek)

Nesne zamirleri gibi güçlü ve zayıf şekilleri vardır.“1.şekil(güçlü) fiilden sonra”

bana (to me)
sana(to you)
ona(to him/to her)
bize(to us)
size(to you)
onlara(to them)

a me
a te
a lui/a lei
a noi
a voi
a loro

“2.şekil(zayıf) fiilden önce”

bana (to me) sana(to you) ona(to him/to her) bize(to us) size(to you) onlara(to them)	mi ti gli/le(eril/dişil) ci vi gli/loro

Loro zamiri ek almadan tümleç olarak fiilden sonra kullanılabilir.
kendilerinden önce mastar olursa bitişik yazılırlar.

zayıf şekilliler, fiilden önce gelir.Fiil ön planda olur.
Zayıf şekilli olanlarmastar ‘a bitişik yazılır.
telefonarle gibi.

Dönüşlü zamirler

reflexive pronouns,dönüşlü zamirlermyself,yourself,himself…
Özne ve nesne aynı kişi yada eşya ise,o eylem dönüşür.Nesne zamirleri ile karıştırmamak lazım.

Özne ile nesne aynı ise kullanılır.

Mi ti si ci vi si	kendim kendin kendi kendisi kendimiz kendileri	myself yourself himself,herself,itself ourselves yourselves themselves,yourselves

kendimi kestim.
I cut myself
mi sono tagliato

Özne vurgulanmak istendiğinde

Dönüşlü zamirler ,dönüşlü fiillerle bir araya gelirler.Eylem konunun üzerinde kendini yansıtır.
Dönüşlü fiillerin sonuna eklenir.
Ya da mastar fiiline eklenir.Ama son -e harfi düşer.

mi,ti,si,vi = h harfi yada sesli harften önce;son -i harflerini düşürürler.
ci = sadece -i ve-e harfinde düşer.

fermare = to stop
fermarsi = to stop oneself
mi fermo = I stop
ti fermi = you stop
si ferma = he stops,she stops
ci feriamo = we stop
vi fermate = you stop
si fermano = they stop
Bazende çoğul olan dönüşlü zamirler (ci,vi,si) dönüşlü fiil olmayanlarla da kullanılır.

İyelik zamirleri ve iyelik sıfatları

Possesive pronouns and adjectives
Pronomi , aggettivi possesivi
İyelik sıfatları ve iyelik zamirleri her ikiside ismin sahibidirler.İsmin kime ait olduğunu gösterirler.

İyelik sıfatlarından(benim,senin,onun…my,your,her… )sonra mutlaka isim olmalıdır.Bir tanım edatından sonra kullanılır.
il mio=my=benim

my eye
benim gözüm.
il mio occhio

İyelik zamirlerinden(Benim ki,senin ki,onun ki…mine,yours,his… )sonra isim kullanmayız.Yalnız kullanılır.

İt is her eye
O,onun gözüdür.
È il suo occhio

It is hers O,
onun kidir.
E ‘suo

Her ikiside ismin cinsiyetine ve sayısına uymalıdır.

İyelik sıfatları,possesive adjectives

	Tekil/eril	Tekil/dişil	Çoğul/eril	Çoğul/dişil
– benim senin Onun bizim sizin onların	tekil /eril il mio il tuo il suo il nostro il vostro il loro	tekil/dişil La mia La tua La sua La nostra La vostra la loro	çoğul /eril i miei i tuoi i suoi i nostri i vostri i loro	çoğul /dişil le mie le tue le sue le nostre le vostre le loro

Aile bireylerinden biri hakkında konuşurken,

benim kızkardeşim derken =
mia sorella denir la mia sorella denmez.

Bu benim kedimdir.
questo é il mio(benim,sıfat) gatto
questo é mio (benimdir,zamir)

Bu onun defteridir.
Questo é il suo guardaroba( sıfat)
Questo é suo (zamir)

*iyelik sıfatları* My Benim Your Senin His Onun Her Onun Our Bizim Your Sizin Their Onların	*iyelik zamirleri* Mine Benim ki Yours Senin ki His Onun ki Hers Onun ki Ours Bizim ki Yours Sizin ki Theirs Onların ki

İyelik zamirleri,possesive pronouns

Asla tek başlarına kullanılmazlar.İsimden önce gelirler.İsmi nitelerler.

benim ki senin ki onun ki onun ki bizim ki sizin ki onların ki	mio tuo suo suo nostro vostro loro	Mine Yours His Hers Ours Yours Theirs

Belgisiz zamirler

örnekler

Senin kedin şişman,benimki zayıf
La tua gatto é grasso,La mia é magro (zamir= la miabenim)
Your cat is fat,mine is thin.

Kediniz şişman, benimki zayıf.
his car is fast,yours is slow
la sua auto é veloce,la tua é lento

benim mobiletim.-my scooter -il mio motorino
benim mobiletlerim -my scooters -i miei motorini

İtalyanca zamir lerden Belgisiz zamir ismin yerini alıp,isim gibi görev yaparlar.
qualcosa

herhangi bir şey anlamındadır.
fiilden sonra kullanılır.

Ekşi bir şey içiyorum.
Bevo qualcosa di acido
qualcuno

bazıları anlamındadır.
fiilden önce yada sonra kullanılır.

birisi beni uyandırdı.
qualcuno mi svegli
nessuno

hiçbir şey,hiç kimse anlamındadır.
fiilden önce yada sonra kullanılır.

hiç kimse gelmedi.
nessuno è venuto.
niente

hiçbir şey anlamındadır.
fiilden sonra kullanılır.

hiçbir şey hissetmiyorum
mi sento niente
tutto

‘Tüm,bütün’ anlamındadır.
fiil,nesne yada zarftan önce kullanılır.

bütün gün çalıştım
Ho lavorato tutto il giorno
un po di

a little,a few
un poco di ‘nin kısaltmasıdır.

poco=küçük

Çok az anlamındadır.
fiilden sonra kullanılır.

Biraz acıktım
Sono un po ‘di fame
troppo

oldukça anlamındadır
Fiilden sonra kullanılır.

Çok yedim
Ho mangiato troppo

İlgi zamirleri

İtalyanca zamir ; ilgi zamirleri Türkçe’de bildiğimiz gibi ki eki gelerek isme sahiplenme verir.

che
ki zamiri (ki o,ki onu)
cinsiyet yada miktara göre değişmez.
Hangi,kim, ve o (that) kullandığımızda -che kullanılır.

ilquale
ki zamiri (ki o,ki onu)
Che’ye benzer ama,
cinse ve sayıya göre değişir.
eril tekil =il quale
eril çoğul=i quali
dişil tekil =la quale
dişil çoğul=le quali

cui
ki zamiri (ki o,ki onu)
edatlarla beraber kullanılır,tümleç oluşturur.
yalnız kullanılmaz.
cinsiyet yada miktara göre değişmez.
cümlede özne,nesne,tümleç değerindedir.

chi
colei,colui,coloro,cío…
o kimse ki’ anlamındadır.
cümlede özne,nesne,tümleç değerindedir.
ismin cinsine göre değişmez

Edat+artikel+quale
edat+cui bunlar aynı şeyi anlatırlar fakat 2. cümle daha anlaşılır olur.

örnek
He who listens,explain it for me.
Chi ascolta, spiegare per me.

İşaret zamirleri ve sıfatları

eril
questo (konuşana yakınlığı belirtir.)
quello(konuşana ve dinleyene uzak)
dişiL
questa (konuşana yakınlığı belirtir.)
quella(konuşana ve dinleyene uzak)

Tekil
this/this one
That/that one
–
this/this one
that/that one

Questo (bu) this = işaret sıfatı olarakda kullanılır.

isimden önce gelmez

sadece ismin yerini tutar.

Bu radyo benimdir.
Questo radio è il mio.DEĞİL.Bu işaret sıfatıdır.

Bu benimkidir.
Questo è il mio. (ismin yerini tuttu.)

Quello (o) that = işaret sıfatı olarakda kullanılır.

That one(that man)is my husband (işaret zamiri)
Bu (kişi)benim kocamdır.
Questo è mio marito.

THİS

Basitce düşünürsek,

bütün seslilerle =Quest’.(Sonunda vurgu işareti olanlar )seslilerle

Eril isimlerle =Questo

Dişil isimlerle =Questa

This is my car (işaret zamiri)
Bu benim arabamdır
Questa è mia car.

THAT

O senin şapkandır.
Quello cappello è il tuo.DEĞİL. bu işaret sıfatıdır.İsimden önce gelir.

O seninkidir.
Quello è il tuo.(ismin yerini tuttu)

İşaret sıfatları
aggettıvı dımostratıvı

QUESTO,QUELLO

Yukarıdaki tabloda verildiği gibi ,
Questo/questa BU
Quello,Quella O

Önüne gelen isimleri işaret yoluyla belirtir.Sayılabilen isimlerle kullanılır.

Bunlardan questo ve quello işaret zamiri olarak da kullanılır.

ste,-sta,-sti olarak dişil veye eril için değişir.Dinleyiciye yakın olan şeyler için kullanılır.

questo,quest,questa,quest’ = isimlerden sonra kullanılmaz.

O ev yenidir.
questa casa è nuovo.
This home is new.

Bu kitap eskidir.
Questo libro è antico.
This book is old.

önündeki isme göre değişirler.

Codesto ,quello yerine kullanılır.Bu da -thatşu anlamına gelir.Quello yerine kullanılır

codesto : Tuscany [İtalyada Toskana bölgesinde] de kullanılır ve literatürde ,edebiyatta kullanılır.

TEKİL
il gatto	quel tavolo (o masa)
la figlia	Quella figlia (o çocuk)
lo studente	quello studente (o öğrenci)
l’ora	quell’ora (o saat)
ÇOĞUL
i figli	quei figli (o çocuklar)
gli studente	Quegli studente (o öğrenciler)
le cagne	quelle cagne (o Köpekler)

Quello işaret sıfatı ismin cinsiyetine göre değişiklik gösterir.Tabloda ayrıntılı olarak görebilirsiniz.

QUESTO

Questo + qui,qua = güçlendirilir.Quello + Li,La = güçlendirilir.

This one here is my table.

Bu benim masam.
Questo è il mio tavolo qui.

TEKİL/ dişil
questa
Sessiz harflerden önce
quest’
Sesli harflerden önce
eril
questo
Sessiz harflerden önce
quest’
Sesli harflerden önce

ÇOĞUL
queste
sesli,sessiz harflerden önce
queste
sesli,sessiz harflerden önce

questi
sesli,sessiz harflerden önce
questi
sesli,sessiz harflerden önce

TEKİL,THAT/ eril.
quel(il)that Sessiz harflerden önce	quei,those
quello(lo)that Z,GN,PS,X ve [S + sessiz ]lerden önce	Guegli,those
quell’ that Sesli harflerden önce	Guegli,those
DİŞİL
quella that Sessiz harflerden önce	quelle,those
quell’ that Sesli harflerden önce	quelle,those

Soru zamirleri

Birkaç örnek:

This car is new (işaret sıfatı)
Bu araba yenidir.
Questa casa é nuovo.

That dog is big(işaret sıfatı)
Bu köpek büyüktür.
Quel cane è grande

These artists are famous. (İşaret sıfatı)
Bu artistler ünlüdür.
Questi artisti sono celebri. [erkek çoğul]
Queste artisti sono celebri. [dişi çoğul]

Those pens are blue
Bu kalemler mavidir.
Quelle penne sono blu