---

İtalyanca sıfat

---

Kısaca söyleyecek olursak İtalyanca sıfat aynı Türkçe’de olduğu gibi isimleri nitelerler. İsimlerin yada sıfatların önüne gelerek onları renk,konum..gibi yönlerden tanımlar ve İtalyanca  sıfatlar Türkçe’de olduğu gibi ikiye ayrılır.
Sıfatlar tek başına hiçbirşey yapamazlar muhakkak bir ismi nitelemeleri lazımdır.

Sıfatlar iki bölüme ayrılıyor.

---

1.niteleme

---

Varlıkların niteliklerini bildiriyor. Böylelikle renk-şekil-biçim gibi yönlerden açıklıyor. Örneğin;

yaşlı adam (uomo anziano)

çalışkan çocuk(laboriosa ragazzo)

---

2.belirtme

---

Belirtme sıfatları sınıflara ayrılır.

1. işaret sıfatları(işaret zamirleri ne bakın) questo,quello/bu,o
2. belgisiz sıfatlar
3. iyelik sıfatları
4. soru sıfatları
5. sayı sıfatları

---

Cins ve sayı

---

İtalyanca sıfat cins ve sayılarına göre ayrılıyorlar.

-e ile bitenler(eril yada dişil)

çoğulu aynı isimlerdeki gibi -i.

-o ile bitenler ..(eril) 

çoğulu -i

-a ile bitenler ..(dişil) 

çoğulu -e

-e ile biten sıfatlar

isimdeki gibi;

• -c veya-g den sonra gelirse araya -h konur.
• -e ile erilde , dişilde olabilir. Örneğin;

mutlu adam /uomu felice

mutlu kadın /donna felice

i eril ve dişilin çoğuludur.

 io ile bitenler 

çoğulu -i veya -íi

Örneğin;

vecchio/vecchi

necessario/necessaríi

ia ile bitenler 

çoğulu -ie

-ico /-ici

-ica/iche

-co,-ca/chi,-che

-go,ga/ghi,ghe

Bazı sıfatlar isimlerden önce gelir.

güzel-bello,

iyi-buon,buona,buon’

büyük-gran,grand’

iyi – buono,buona

büyük – grande

Eğer isimden sonra gelirse!,

bilinen şekilde oluşturulur. Aşağıdaki oluşumlar sadece isimden önce gelirse uygulanır.

grande(harika)=sessizle başlayan erilden,dişilden önce=gran

sesliyle başlayandan önce =gran’

TEKİL Eril buono buon’ dişil Buona buon’ Eril bello bell’ Bel dişil bella bell’

ÇOĞUL   buoni buoni   buone buone   begli begli bei   belle belle

Z,s+ünsüz ünlü ve ünsüz   ünsüz ünlü   z,s+ünsüz ünlü ünsüz   ünsüz ünlü

10. Diğerleri isimlerden sonra gelir.Renk veya ulus renkleri isimleri takip eder.Milliyet ismlerinde ,sıfat cinse göre ayrılır.

tekil dişil  /  çoğul dişil l’italiana   / le italiane

 
11. Aynı sıfatı eril,dişil iki isim için kullanırsak bu noktada sıfat erile uyuyor.
la porta è il tavolo sono rossi

Eğer artikelleriyle birleştirirsek;

• la stella bianco…Beyaz yıldız
• il gatto zitto…Kedi sessiz
• la minestra acido…çorba ekşi
• Renkler önündeki isimlere göre eril yada dişi olarak değişiyor

renkler
beyaz               biancobianca
sarı                    giallo gialla
portakal          arancione
pembe             rosa
kırmızı             rosso/rossa
koyu mavi      blu
açık mavi       azzuro/azzura
yeşil                  verde
kahverengi    marrone
gri                      grigio/grigia
siyah                nero/nera
superlative(üstün),kıyaslamak, Türkçedeki ‘en’ ifadesinin karşılığıdır.Bu tür sıfatlarda sıfattan önce the veya my,his gelir.
 

---

Belgisiz

---

molto,nessuno,poco,alcuno,gibi
HER
(ogni)
sayılabilen isimlerden önce kullanılır.
BAZI,BİRKAÇ
(qualche)
sayılabilen isimlerden önce kullanılır. tekil olarak
BAZI,BİRKAÇ,BİRTAKIM
(alcuno)
Sıfat önüne geldiği İsmin cins ve sayısına göre değişir.
çekimlidir
DİĞER
(altro)
Sayılabilen isimlerin önüne gelir
Önüne gelen isme göre farklı anlamlar taşır.diğer,öteki,geçen gibi
ÇOK
(molto)
ismin cins ve sayısına göre değişir.molte,molti olur.
HİÇBİR
(nessuno)
İsimlerden önce,
herzaman tekil kullanılır.
BİRÇOK,EPEY
(parecchio,parecchi)
Sıfat önüne geldiği İsmin cins ve sayısına göre değişir.
AZ(poco)
İsimlerden önce,
çekimlidir.
BİRÇOK,ÇOK
(tanto)
Sıfat önüne geldiği İsmin cins ve sayısına göre değişir.
BÜTÜN,HEPSİ(tutto)
isimden önce gelir
çekimlenir.
 

---

İyelik

---

iyelik sıfatları,possessive adjectives

– Benim senin onun bizim sizin onların

– My your his/her our your their

Tekil/eril il mio il tuo il suo il nostro il vostro il loro

Tekil/dişil la mia la tua la sua la nostra la vostra la loro

Çoğul/eril i miei i tuoi i suoi i nostri i vostri i loro

Çoğul/dişil le mie le tue le sue le nostre le vostre le loro

---

Soru

---

Che,quanto,quale
isimlerin önüne gelirler.
NE,NASIL,HANGİ (che)
what,how,which
Sıfat önüne geldiği İsmin cins ve sayısına göre DEĞİŞMEZ
HANGİ (quale)
cinsine göre değil,sayısına göre değişir.
KAÇ ,NEKADAR (quanto)
how,how much
Sıfat önüne geldiği İsmin cins ve sayısına göre değişir.
 

---

Sayı

---

1. uno (bir),centro(yüz),venti(yirmi) gibi
2. sıra sayıları,primo(birinci),decimo(onuncu) gibi
3. Bir miktarın nasıl bölüştüğünü gösteren sıfatlar.  a ve per getirilerek üleştirilir.
4.  kesir sayıları onda iki (due decimi) gibi
5. Çoğaltma sayılarıiki misli (doppio) gibi

---

İSİM-FİİL UYUMU

---

Türkçe’deki gibi isim,fiil,sıfat bir uyum içinde olmalıdır.
örneğin;
QUESTA è una borsa / Bu bir çantadır. gibi.
 

---

KARŞILAŞTIRMALAR

---

COMPARATİVES-COMPARATİVO

İki nesne veya kişi arasında büyüklük,küçüklük,üstünlük,eşitlik açısından karşılaştırma yapılır.

üstünlük söz konusu ise ;

form=piú+sıfat+di

Piú…di/che	more…than	daha fazla
meno…di/che	less…than	daha az
cosi…come	as well as	kadar
tanto…quanto	as much as	kadar

---

BÜYÜKLÜK

---

---

---

KÜÇÜKLÜK

---

---

---

EŞİTLİK

---

---

---

ÜSTÜNLÜK DERECESİ

---

Burada anlatılmak istenen o şeyin standartların üstünde iyi,kötü,tembel…olmasıdır. Özü itibariyle ıfatı maksimum anlamda ifade eder.

İki türlü üstünlük vardır.
1. Mutlak üstünlük

2. Göreceli üstünlük

Üstünlük derecesi….bir sıfatı karşılaştırma olmadan en yüksek derecede ifade ediyorsa mutlaktır ; 

Üstünlük, en yüksek derecede ifade edise de, derecesi ancak diğer terimlerle karşılaştırıldğında görecelidir . Çoğunluğu ya da azınlığı ifade edebilir.

---

MUTLAK ÜSTÜNLÜK

SUPERLATİVO ASSOLUTO

---

Mutlak üstünlük sıfatın sonunun -issimo olarak değişmesiyle oluşuyor.

poco+issimo=pochissimo (çok az)
bello+issimo=bellissimo (çok güzel)
molto+sıfat (very +sıfat) moltissimo : çok çok…epey…anlamında olur. İngilizce : very very much..
 Örneğin;
utangaç: timido    / timidissimo

---

GÖRECELİ ÜSTÜNLÜK

SUPERLATİVO RELATİVO

---

İtalyanca sıfat ‘da Karşılaştırma esnasında ‘en yüksek’ ve ‘en düşük’ anlatılır.Bir veya birden fazla şeyi kıyaslar.

sıfat bene male molto poco well badly much little iyi kötü çok az

comparativo meglio peggio piú meno better worse more less daha iyi daha kötü daha çok daha az

göreceli.üstünlük il meglio il peggio il piú il meno the best the worst the most the least en iyi en kötü en çok en az

mutlak.üstünlük benissimo pessimo moltissimo pochissimo very well very badly very much very little çok iyi çok kötü çok fazla çok az

Piu ve meno=di veya che ile kullanılır.
Di=birşeyleri karşılaştırdığınızda
Che=aynı şeylerin miktarlarını vurgularken kullanılır.
 

---

Düzensiz SIFATLAR

---

İtalyanca sıfat ‘da düzensiz bazı sıfatlar var. Genelde mutlak üstünlükte düzensiz oluyorlar.
büyük ,grande,

üstün düzenli basso düzensiz massimo	kıyaslamalı düzenli più grande düzensiz maggiore

 
küçük , piccolo

üstün düzenli piccolissimo düzensiz minimo	kıyaslamalı düzenli più piccolo düzensiz minore

 
çirkin,kötü , brutto

üstün düzenli bruttissimo düzensiz pessimo

kıyaslamalı düzenli più brutto düzensiz peggiore

güzel , bello

üstün düzenli bellissimo düzensiz ottimo

kıyaslamalı düzenli più bello düzensiz migliore

yüksek , alto

üstün düzenli altissimo düzensiz supremo

kıyaslamalı düzenli più alto düzensiz superiore

 
alçak , basso

üstün düzenli bassissimo düzensiz infimo

kıyaslamalı düzenli più basso düzensiz inferiore

 
iyi , buono

üstün düzenli buonissimo düzensiz ottimo

kıyaslamalı düzenli più buono düzensiz migliore

 
kötü , cattivo

üstün düzenli cattivissimo düzensiz pessimo

kıyaslamalı düzenli più cattivo düzensiz peggiore

Birbirine zıt sıfatlar

 
İtalyanca sıfat ‘da birbirine zıt olan sıfatların ufak bir listesi;

DOĞRU , correct giusto

YANLIŞ , mistaken / wrong sbagliato

açık renk , light luminoso / chiaro	hafif , light leggero

kolay , easy facile	zor , difficult difficile

basit , simple semplice	zor , complicated complicato

ilginç , interesting interessante	sıkıcı , boring noioso

akıllı , intelligent intelligente	aptal , stupid stupido

büyük , big / large grande	küçük , small piccolo

uzun , long lungo	kısa , short corto

pahalı , expensive / dear caro

ucuz , economical/cheap economico

modern , modern moderno	eski , old vecchio

açık , open aperto	kapalı , closed chiuso

uzun boylu , tall alto	kısa boylu , short basso

dar , narrow stretto

geniş , wide largo

iyi , good buono

kötü , bad cattivo

mutlu , (un)happy (in)felice	üzgün , sad triste

genç , young giovane	yaşlı , old vecchio

zengin , rich ricco

fakir , poor povero

zayıf,ince , skinny / thin magro

şişman , fat grosso

samimi , sincere sincero	utangaç , shy timido

zarif , elegant elegante

güzel,tatlı , nice.simpatico neşeli , cheerful.allegro (sız)rahat , (un)comfortable (in)comodo tatsız,sıkıcı , unpleasant antipatico güçlü strong forte nazik gentle  gentile cömert generous generoso koyu dark scuro ,bruno,buio… sarışın  blond biondo ağır  heavy / thick pesante

endişeli, anxious,ansioso kızgın angry,arrabbiato paragöz, stingy,avaro sakin, calm,calmo bunalımlı, depressed,depresso heyecanlı, excited,eccitato yalnız, alone / lonely,solo yorgun, tired,stanco stresli, stressed,stressato (sız)duyarlı, (in)sensitive,(in)sensibile ciddi serious/serio

---

İSİMLER

ZAMİR

• japonca Üstünlük
• İspanyolca sıfatlar
• KIYASLAMA
• İtalyanca zamir

---