İtalyanca zamir

İtalyanca zamir


Zamirler :İsmin yerine geçerler  İtalyanca zamir Türkçe’deki gibi kısımlara ayrılır.

Kimin yerine konulduğu belli olanlara=belirtili zamir,

Kimin yerine olduğu belli olmayanlara=belgisiz zamir denir.

Birisi beni çağırdı (derken belli olmadığından,belgisiz)
Qualcuno(birisi) mi ha chiamato
Someone (birisi) called me


Özne olarak kullanılan zamirleri
pronomi personali


Şahıs zamirlerinde bildiğimiz gibi,

KİŞİŞahıs zamiri
konuşan kişi1.tekil şahıs
konuştuğun kişi2.tekil şahıs
konuşulan kişi3.tekil şahıs

İtalyada genelde insanlar resmi olmayan dil : sokak dili ile konuşurlar. Buna göre İtalyanca zamir ,şahıs zamirlerine resmi ya da resmi olmayan şeklinde bir bakalım.


BENİOI
SENTUYOU. RESMİ / OLMAYAN
SENLEİYOU. RESMİ
OLUİ (egli)HE,SHE
OLEİ. (ella)IT
OESSO
ESSA
İT ERİL
İT DİŞİL
BİZNOİWE
SİZVOİYOU RESMİ / OLMAYAN
SİZLOROYOU. RESMİ
ONLARLOROTHEY

tu : sen olarak resmi olmayan dilde kullanılır.
lei : resmi insanlarla –tu yerine kullanılır.
voi ve –loro farkıda bu şekildedir.
İngilizcedeki –it : cansız bir nesneyi yada şeyi belirtecekseniz kullanılır.
İtalyanlar hiçbir zaman *it’i özne olarak kullanmazlar.


Nesne olarak kullanılan şahıs zamirleri
Pronomi personali usati come oggetti


**Bir fiilin doğrudan veya doğrudan olmayan eylemidir.

**Şahıs zamirinin -i ve -e hali almış durumudur.

Mesela ben bir kitap aldım.
Burda kitap doğrudan nesnedir.
Fiil tarafından yapılan doğrudan olaydır.

İtalyanca’da dolaylı ve dolaysız nesnelerin kullanımı önemlidir. İşte bir tablo aracılığıyla İtalyanca dolaylı ve dolaysız nesnelerin kullanımını gösteren bir örnek:

Dolaysız NesnelerDolaylı Nesneler
Tekillo / la / l’gli / le
Çoğuli / gliloro

Dolaylı Dolaysız Nesne Zamirleri:


İtalyanca’da dolaylı ve dolaysız nesne zamirleri, cümledeki nesneleri temsil etmek ve ifade etmek için kullanılan zamirlerdir.


Dolaylı Nesne Zamirleri:(indirect object)


Bir eylemin dolaylı olarak etkilendiği nesneleri temsil eder.
ismin -e halidir.
kime?”, “neye?” sorularına cevap verir. To whom?
Fiilden sonra “a” edatının gelirse nesneyi değiştirmek içindir.

Fiilden önce gelir.

TekilÇoğul
1. ŞahısMi (Bana)Ci (Bize)
2. ŞahısTi (Sana)Vi (Size)
3. ŞahısGli (Ona) | eril
Le (Ona) | dişil olana tekil hâlde
Gli (Onlara)
Tekil veya çoğul hâlde

Lui dà il libro a me.
O, kitabı bana veriyor.

Lei scrive una lettera a lui.
O, ona bir mektup yazıyor.

Ho dato il libro a lui. → Gli ho dato il libro. (Ona kitabı verdim.
Lui ha mandato una lettera a noi. → Lui ci ha mandato una lettera. Bize bir mektup gönderdi.


Dolaysız Nesne Zamirleri:(direct object)


doğrudan eylemin hedef aldığı nesneleri temsil eder.
isim yerine (yer, kişi, şey…) uygun zamir kullanılır.
ismin -i halidir
kim ? Ne? Sorularına cevap verir.
Bazı durumlarda, fiilden önce veya hemen sonra konulabilir.
fiilden sonra : imperative, gerund or infinitive form
edatla kullanılmaz

TekilÇoğul
1. ŞahısMi (Beni)Ci (Bizi)
2. ŞahısTi (Seni)Vi (Sizi)
3. ŞahısLo/La/L’ (Onu)Li/Le (Onları)

Örnek cümlelerle açıklayalım:

Ben bir araba çaldım.Burda ben-özne
çalmak-fiil
araba ise-doğrudan eylemdir.
Şimdi bu doğrudan eylemin yerine :doğrudan eylemin zamirini koyuyoruz .Buda -o-dur.

essere} be -olmak =fiillinden sonra kullanılır.

biz futbol oynuyoruz
we play soccer.Noi giochiamo calcio.
ne yada kim sorusuna cevap.
futbol

Io vedo il libro.
Kitabı görüyorum.

Lei mangia la mela.
Elmayı yiyor.

Mi ha chiamato. (Bana telefon etti.) – Burada “mi” dolaylı nesne zamiri olarak kullanılır.
Ti vedo. (Seni görüyorum.) – Burada “ti” dolaysız nesne zamiri olarak kullanılır.
Gli ho dato il libro. (Ona kitabı verdim.) – Burada “gli” dolaylı nesne zamiri olarak kullanılır.
Lo amo. (Onu seviyorum.) – Burada “lo” dolaysız nesne zamiri olarak kullanılır.

İtalyanca zamir / dolaysız nesne zamirleri iki tane şekli vardır.


Zayıf ve güçlü formlar (weak-strong)


  1. Zayıf şekli
  2. güçlü şekli

tablosunu aşağıda bulabilirsiniz:

Güçlü Form Zayıf Form
1. TekilA meMi
2. TekilA teTi
3. TekilA Lui /A LeiGli / Le
1. ÇoğulA NoiCi
2. ÇoğulA VoiVi
3. ÇoğulA LoroLoro/gli

Örnek cümlelerle açıklayalım:


Zayıf form


Zayıf formlar genellikle fiillere bağlı olarak kullanılır.
 

Io ti amo. (Seni seviyorum.) – Burada “ti” zayıf formda kullanılır.
Loro ci aspettano. (Onlar bizi bekliyor.) – Burada “ci” zayıf formda kullanılır.


mastar fiilinin sonuna konur=Eğer bir mastar ekinden sonra gelirse bitişik yazılır.Sonunda -e varsa düşer.


I want to see him
Onu görmek istiyorum
İo voglio vederlo

 
Özne zamiri olmadan kullanılır.


Seni arayacağım
I will call you
Ti chiameró


Bazende bir fiilin ucuna eklenir ve değişik şekillerde olur.volere,dovere,potere


He wants to see us
O bizi görmek istiyor.
Vuole vederci.


Eğer geçmiş zamanda kullanmamız gerekirse,’avere’ fiili ile birleşir.Fakat çoğul olan’li ve le hiçbirzaman birleşmez.
Eğer nesne zamirine ‘ecco’ eklersek


eccomi-işte burdayım
eccoti-işte burdasın
eccola-işte burda(f) anlamına gelir.


Güçlü form


Güçlü formlar daha vurgulu veya bağımsız bir şekilde kullanılır. Genelde fiilden sonra kullanılır.


Edat tümleçlerinden sonra kullanılır:


about,behind,for,with,to,so on üzere,arkada,için,ile,karşı,buna benzer..edatlarından sonra kullanılır. Amaç,araç özgülük… gibi anlamlarla açıklayan unsurdur.


Questa matita é per
2.  cümlede vurgu:
Cümlenin vurgusu yüklemdedir ve hangi öğe vurgulanacaksa yükleme yaklaştırılır.


Bu kalem senin için
This pencil is for you
Questa matita è per te


3. iki zamir üst üste kullanılır.
…noi e loro .
4. Karşılaştırmalarda


Funda benden kısa.
Funda is shorter than me
Funda é piú piccolo di me.

Örneğin :

ben erkek çocukları davet ettim.
I invite the boys.
Ho invitato i ragazzi.

Burada kimi davet ettin? sorusuna cevap veren ,nesne zamiridir.cevap -erkek çocuklarını olur.

Ben onları davet ettim dediğimizde,
I invite them 
li invito olur

Onu seviyorum
I love him
Amo lui


Tümleç olarak kullanılan şahıs zamirleri


İtalyanca zamir aynı bizim zamirlerimize benzerlik gösteriyor.

Şahıs ön plandadır.
ismin -a,-e halindedir. KİME,NEYE Sorularına cevap verir.
Birkaç fiil ile beraber kullanılır.
regolarehediye etmek
diresöylemek
parlarekonuşmak
scrivereyazmak
telefonaretelefon etmek

“1.şekil(güçlü) fiilden sonra”

banato mea me
sanato youa te
onato him/to hera lui/a lei
bizeto usa noi
sizeto youa voi
onlarato thema loro

“2.şekil(zayıf) fiilden önce”

banato memi
sanato youTi
onato him/to hergli/le(eril/dişil)
bizeto usCi
sizeto youVi
onlarato themgli/loro

Loro zamiri ek almadan tümleç olarak fiilden sonra kullanılabilir.
kendilerinden önce mastar olursa bitişik yazılırlar.
 
zayıf şekilliler, fiilden önce gelir.Fiil ön planda olur.
Zayıf şekilli olanlarmastar ‘a bitişik yazılır.
telefonarle gibi.

Me (me).
“Bana bir mektup yaz” şeklinde kullanılabilir.
Te (you).
“Sana bir hediye getirdim” şeklinde kullanılabilir.
Lui (him), Lei (her), Lei (you, formal).
“Ona yardım et” (lui için).
“Ona bir hediye ver” (lei için), “Size yardım etmek istiyorum” (lei için) şeklinde kullanılabilirler.
Noi (us).
“Bize katıl” şeklinde kullanılabilir.
Voi (you, plural).
“Size teşekkür ederim” şeklinde kullanılabilir.
Loro (them), Loro (you, formal).
“Onlara söyle” (loro için), “Size bir teklifim var” (loro için) şeklinde kullanılabilirler.


Dönüşlü zamirler


reflexive pronouns,dönüşlü zamirlermyself,yourself,himself…
Özne ve nesne aynı kişi yada eşya ise,o eylem dönüşür.Nesne zamirleri ile karıştırmamak lazım.


Özne ile nesne aynı ise kullanılır.


Dönüşlü Trİtaİng
kendimMimyself
kendinTiyourself
kendiSihimself,herself,itself
kendisiciourselves
kendimizViyourselves
kendileriSithemselves,yourselves

kendimi kestim.
I cut myself
mi sono tagliato


Özne vurgulanmak istendiğinde


Dönüşlü zamirler ,dönüşlü fiillerle bir araya gelirler.Eylem konunun üzerinde kendini yansıtır.
Dönüşlü fiillerin sonuna eklenir.
Ya da mastar fiiline eklenir.Ama son -e harfi düşer.
 
mi,ti,si,vi = h harfi yada sesli harften önce;son -i harflerini düşürürler.
ci = sadece -i ve-e harfinde düşer.
 
Bazende çoğul olan dönüşlü zamirler (ci,vi,si) dönüşlü fiil olmayanlarla da kullanılır.
 

fermareTo stop(oneself)Durmak
mi fermo I stopben durdum
ti fermiyou stopsen durdun
si fermahe /she stopso durdu
ci feriamo we stopbiz durduk
vfermateyou stopsiz durdunuz
si fermanothey stoponlar durdular

İyelik zamirleri ve iyelik sıfatları


 
Possesive pronouns and adjectives
Pronomi , aggettivi possesivi
İyelik sıfatları ve iyelik zamirleri her ikiside ismin sahibidirler.İsmin kime ait olduğunu gösterirler.

  • İyelik sıfatlarından(benim,senin,onun…my,your,her… )sonra mutlaka isim olmalıdır.Bir tanım edatından sonra kullanılır.
  • il mio=my=benim

my eye
benim gözüm.
il mio occhio

  • İyelik zamirlerinden(Benim ki,senin ki,onun ki…mine,yours,his… )sonra isim kullanmayız.Yalnız kullanılır.

İt is her eye 
O,onun gözüdür.
È il suo occhio.

It is hers O,
onun kidir.
E ‘suo


İyelik sıfatları,possesive adjectives


Tekil/erilTekil/dişilÇoğul/erilÇoğul/dişil
benimil mioLa miai mieile mie
seninil tuoLa tuai tuoile tue
onunil suoLa suai suoile sue
bizimil nostroLa nostrai nostrile nostre
sizinil vostroLa vostrai vostrile vostre
onlarınil lorola loroi lorole loro

Aile bireylerinden biri hakkında konuşurken,


benim kızkardeşim derken =
mia sorella denir la mia sorella denmez.

Bu benim kedimdir.
questo é il mio(benim,sıfat) gatto
questo é mio (benimdir,zamir)

Bu onun defteridir.
Questo é il suo guardaroba( sıfat)
Questo é suo (zamir)

İngilizce – Türkçe iyelik zamir ve sıfatlarına bir bakalım nelerdi.

İyelik sıfatlarıİyelik sıfatlarıİyelik zamirleriİyelik zamirleri
benimMyMineBenim ki (mio)
seninYourYoursSenin ki (tuo)
onunHis/HerHis/HersOnun ki (suo)
bizimOurOursBizim ki (nostro)
sizinYourYoursSizin ki (vostro)
onlarıntheirTheirsonların ki (loro)

İyelik zamirleri,possesive pronouns


Asla tek başlarına kullanılmazlar.İsimden önce gelirler.İsmi nitelerler.


Belgisiz zamirler


örnekler

Senin kedin şişman,benimki zayıf
La tua gatto é grasso,La mia é magro (zamir= la miabenim)
Your cat is fat,mine is thin.

Kediniz şişman, benimki zayıf.
his car is fast,yours is slow
la sua auto é veloce,la tua é lento

benim mobiletim.-my scooter -il mio motorino
benim mobiletlerim -my scooters -i miei motorini

 
İtalyanca zamir lerden

Belgisiz zamir ismin yerini alıp,isim gibi görev yaparlar.

AnlamıNerde
qualcosaherhangi bir şey anlamındadır.fiilden sonra kullanılır.
qualcunobazıları anlamındadır.fiilden önce yada sonra kullanılır.
nessunohiçbir şey,hiç kimse anlamındadır.fiilden önce yada sonra kullanılır.
nientehiçbir şey anlamındadır.fiilden sonra kullanılır.
tuttoTüm,bütün’ anlamındadır.fiil,nesne yada zarftan önce kullanılır.
un po dia little,a fewun poco di ‘nin kısaltmasıdır.
pocoÇok az anlamındadır.fiilden sonra kullanılır.
troppooldukça anlamındadırFiilden sonra kullanılır.

Ekşi bir şey içiyorum.
Bevo qualcosa di acido.

birisi beni uyandırdı.
qualcuno mi svegli.

hiç kimse gelmedi.
nessuno è venuto.

hiçbir şey hissetmiyorum
mi sento niente.

bütün gün çalıştım
Ho lavorato tutto il giorno.

Biraz acıktım
Sono un po ‘di fame.

Çok yedim
Ho mangiato troppo


İlgi zamirleri


 
İtalyanca zamir içerisindeki ilgi zamirleri Türkçe’de bildiğimiz gibi ki eki gelerek isme sahiplenme verir.

cheki zamiri (ki o,ki onu)cinsiyet yada miktara göre değişmez.Hangi,kim, ve o (that) kullandığımızda -che kullanılır.
qualeki zamiri (ki o,ki onu)Che’ye benzer ama,
cinse ve sayıya göre değişir.
eril tekil =il quale
qualeeril çoğul=i quali
qualedişil tekil =la quale
qualedişil çoğul=le quali
cuiki zamiri (ki o,ki onu)edatlarla beraber kullanılır
tümleç oluşturur.
yalnız kullanılmaz.
cinsiyet yada miktara göre değişmez.
cümlede özne,nesne,tümleç değerindedir.
chio kimse ki’ anlamındadır.cümlede özne,nesne,tümleç değerindedir.ismin cinsine göre değişmez

Edat+artikel+quale.
edat+cui
bunlar aynı şeyi anlatırlar fakat 2. cümle daha anlaşılır olur.

örneğin
He who listens,explain it for me.
Chi ascolta, spiegare per me.


İşaret zamirleri ve sıfatları


ERİLTEKİL
questo (konuşana yakınlığı belirtir.)
quello(konuşana ve dinleyene uzak)
this/this one
That/that one
Questo (bu) this = işaret sıfatı olarakda kullanılır.isimden önce gelmez
sadece ismin yerini tutar.
Quello (o) that = işaret sıfatı olarakda kullanılır.
DİŞİLTEKİL
questa (konuşana yakınlığı belirtir.)
quella(konuşana ve dinleyene uzak)
this/this one
that/that one

Bu radyo benimdir.
Questo radio è il mio.DEĞİL.Bu işaret sıfatıdır.

Bu benimkidir.
Questo è il mio. (ismin yerini tuttu.).

That one(that man)is my husband (işaret zamiri)
Bu (kişi)benim kocamdır.
Questo è mio marito.


THİS-işaret zamiri


Basitce düşünürsek,

Quest’bütün seslilerle
QuestoEril isimlerle
QuestaDişil isimlerle

This is my car (işaret zamiri)
Bu benim arabamdır
Questa è mia car.


THAT-işaret zamiri


O senin şapkandır.
Quello cappello è il tuo.DEĞİL. bu işaret sıfatıdır.İsimden önce gelir.

O seninkidir.
Quello è il tuo.(ismin yerini tuttu)


İşaret sıfatları
aggettıvı dımostratıvı


QUESTO,QUELLO



Yukarıdaki tabloda verildiği gibi ,

***Önüne gelen isimleri işaret yoluyla belirtir.

***Sayılabilen isimlerle kullanılır.

Questo/questaBuste,-sta,-sti olarak dişil veye eril için değişir.
Dinleyiciye yakın olan şeyler için kullanılır.
Quello,QuellaO
questo ve quelloişaret zamiri olarak da kullanılır.
Quelloismin cinsiyetine göre değişiklik gösterir
questo,quest,questa,quest’isimlerden sonra kullanılmaz.
codestoşuquello yerine kullanılır.Bu da -that şu anlamına gelir.Quello yerine kullanılır
Tuscany [İtalyada Toskana bölgesinde] de kullanılır ve literatürde ,edebiyatta kullanılır.

İtalyanca isimler,italyanca zamir,

O ev yenidir.
questa casa è nuovo.
This home is new.


İtalyanca zamir,

Bu kitap eskidir.
Questo libro è antico.
This book is old.


TEKİL
il gattoquel tavolo (o masa)
la figliaQuella figlia (o çocuk)
lo studentequello studente (o öğrenci)
l’oraquell’ora (o saat)
ÇOĞUL
i figliquei figli (o çocuklar)
gli studenteQuegli studente (o öğrenciler)
le cagnequelle cagne (o Köpekler)

QUESTO


Questo+ qui,qua = güçlendirilir.
Quello+ Li,La = güçlendirilir.

Bu benim masam.
Questo è il mio tavolo qui.
This one here is my table.


TEKİL/ erilÇOĞUL
questo – Sessiz harflerden öncequesti – sesli,sessiz harflerden önce
quest’ – Sesli harflerden öncequesti – sesli,sessiz harflerden önce
Bu/This – TEKİL/ dişilÇOĞUL
questa – Sessiz harflerden öncequeste – sesli,sessiz harflerden önce
quest’ – Sesli harflerden öncequeste – sesli,sessiz harflerden önce

TEKİL,THAT/ eril. ÇOĞUL
quel(il)that
Sessiz harflerden önce
quei,those
quello(lo)that
Z,GN,PS,X ve
[S + sessiz ]lerden önce
Guegli,those
quell’ that
Sesli harflerden önce
Guegli,those
DİŞİL
quella that
Sessiz harflerden önce
quelle,those
quell’ that
Sesli harflerden önce
quelle,those

Soru zamirleri


Soru zamiriNasıl kullanılır
chikim?Yalnızca şahıslar için kullanılır.
Cins ve sayıya göre değişmez.
chene?Yalnızca nesneler için kullanılır.
Cins ve sayıya göre değişmez.
qualehangi,hangisi?Hem şahıs hem nesne için kullanılır.
Cinse göre değişmez
Sayıya göre değişir.
quantone kadar?Hem şahıs hem nesne için kullanılır.
Cins ve sayıya göre değişir

 
Birkaç örnek:

This car is new (işaret sıfatı)
Bu araba yenidir.
Questa casa é nuovo.
 
That dog is big(işaret sıfatı)
Bu köpek büyüktür.
Quel cane è grande
 
These artists are famous. (İşaret sıfatı)
Bu artistler ünlüdür.
Questi artisti sono celebri. [erkek çoğul]
Queste artisti sono celebri. [dişi çoğul]  

Those pens are blue
Bu kalemler mavidir.
Quelle penne sono blu


BİRKAÇ ALIŞTIRMA YAPIN

İtalyanca ders 3

İŞARET ZAMİRLERİ İtalyanca ders 3 ‘de : bir şeyin ne olduğunu tanımlıyoruz. Bu nedir? Sorusunu cevaplandırıyoruz. Arzu ederseniz daha fazla kelime öğrenmek isterseniz etrafınızdaki eşyalarla başlayabilirsiniz ve bu şudur…bu budur diye…

İtalyanca ders 14

ŞAHIS ZAMİRLERİ italyanca ders 14 konumuz zamirlerden şahıs zamirlerini yeni kelimelerle tekrarlıyoruz. Şahıs zamirlerini bir hatırlayalım. özne olarak kullanılanlar bensenobizsizonlariotului,leinoivoiloro Essere (olmak) fiilinin geniş zaman çekimiyle olumlu,olumsuz soru cümleleri kuralım. Bensenobizsizonlarİotului,leinoivoiloroSonoSeiéSiamoSietesono Ben doktorumİo sono…

İtalyanca ders 5

Soru zamiri Kim?Bu kimdir? İtalyanca ders 5 ‘ de konumuz soru kalıplarından ‘KİM?’ İtalyanca’da “kim” soru zamiri, “chi” olarak ifade edilir. Bu örneklerde “chi” soru zamiri, sorulan kişinin veya nesnenin kim…

İtalyanca ders 7

COME-NASIL? İtalyanca ders 7 ‘de soru kalıplarından NASIL? İle ilgili cümleler kuruyoruz ve yeni kelimeler öğreniyoruz. İtalyanca ‘come’ ‘nasıl’ ile ilgili cümleler. Come è il libro Kitap nasıldır. Come è il…



Bir Cevap Yazın